tag:blogger.com,1999:blog-73073784328696370422024-02-07T11:49:28.976+05:30बच्चों की कहानियां Hindi Stories for Childrenये कहानियां न होते हुये जीवन की वास्तविक घटनायें ज्यादा हैं। मेरी संवेदनशीलता का ऐसी घटनाओं को थोड़ा सा मोड़ देते हुए कहानी के रूप में प्रस्तुत करने का प्रयास है। मैं तो जीवन को दूब घास की तरह मानता हूँ जिसको कोई काटे, उखाडे़ या फिर जला दे वह पानी की पहली बौछार के साथ ही फिर हरी हो जाती है। मेरी ये सभी रचनायें पूर्व में प्रकाशित हो चुकी हैं जो पाठकों व्दारा बेहद सराहीं गयीं।
Copyright Hem Chandra JoshiHem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.comBlogger60125tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-91325887717216916062022-04-16T18:22:00.000+05:302022-04-16T18:22:22.470+05:30निवेदन<p> आदरणीय योगी जी,</p><div align="left"><p dir="ltr">मैने उत्तर प्रदेश चुनाव के दौरान बीजेपी सरकार के फेवर में अनेक फेसबुक पोस्ट लिखे थे जो शायद पसंद किये गए। पर चुनाव के बाद पंजाब में आम आदमी पार्टी की सरकार को आशातीत विजय से प्रतिष्ठित देखकर भविष्य के प्रति चिन्ता जताई थी। आदमी लालची है। वह क्षणिक लालच में अपना भविष्य बिगाड़ लेता है।<br />
बीजेपी का एक बड़ा वोटिंग वर्ग गांव से आता है जो किसान, गरीब व पिछड़ा है। इनको अपने ऋण, जमीन व अन्य कारणों से तहसील में जाना ही पड़ता है। यदि यह कार्य गांव स्तर पर ही हो जायें तो निश्चित रूप से इनका विश्वास पार्टी की ओर बढ़ेगा। अब गांव स्तर पर बीजेपी के पढ़े लिखे नौजवानों को फ्रेंचाइजी के रूप में रखा जाए जो ऑनलाइन एप्पलीकेशन को एक नॉमिनल फीस लेकर प्रोसेस करें और तहसील को जिम्मेदार बनाया जाए कि वे एक निश्चित अवधि में इनके द्वारा प्रोसेस एप्पलीकेशन के आधार पर आवश्यक सर्टिफिकेट प्रेषित करे। इससे भ्रष्टाचार कम होगा, लोगों को आजीविका मिलेगी, समय की बचत होगी और हमको ख्याति!<br />
</p>
</div><p dir="ltr"><br />
</p>Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-2030615929826401712020-08-16T11:45:00.000+05:302020-08-16T11:45:03.206+05:30अदिति दी<p> अदिति दी❤❤❤❤😊</p><p><br /></p><p> हम फौजियों की तो कुछ जिंदगी ही कुछ ऐसी है कि हर दूसरे तीसरे साल हमारा ट्रांसफर हो ही जाता है। ट्रांसफर के बाद ट्रांजिट एकोमोडेशन में रहना, ढेर सारे क्रमबद्ध बनाये गए बक्से जिनको जरूरत के अनुसार खोलना फिर पूरी एकोमोडेशन का अलॉटमेंट ! और फिर दोबारा ट्रांसफर। </p><p> अपने पति के नए ट्रांसफर के पश्चात एक बार मैं फिर एक नए शहर में आ बसी। फिर वही चक्कर, बच्चों के लिए नए स्कूल और अपनी नौकरी के लिए एक नया कॉलेज ढूँढना। सारी समस्याएं सेटल्ड हुई और मैं नौकरी करने के लिए अपने नए स्कूल में पहुंच गई। स्टाफ रूम में मुझको अदिति मैम के बगल में बैठने की सीट मिली। मेरी उनसे बातचीत हुई और वह मुझे एक बहुत ही स्पष्ट वक्ता लगीं। </p><p> कुछ दिन स्कूल में रहने के पश्चात मुझको मालूम चला कि अदिति मैम के पति आर्मी में कर्नल थे और रिटायर हो गए हैं। वे एक बड़े सम्पन्न परिवार से थीं। पर पता नहीं क्यों उनकी रेपुटेशन स्कूल में बहुत अच्छी नहीं थी। ऐसा क्यों है मुझे कुछ समझ में नहीं आया। पर मैंने महसूस किया कि वे तो दूध का दूध और पानी का पानी करने वाली महिला थीं। उनके कामों में तो कोई बनावट नहीं थी। फिर भी मुझे ऐसा लगने लगा था कि उनसे दोस्ती बढ़ाकर कहीं मैं फँस न जाऊं। उनकी और मेरी कोई बराबरी भी न थी । मेरे पति तो काफी छोटे पद पर थे। पर मेरी मजबूरी थी कि स्टाफ रूम में मुझको सदैव उनके पास ही बैठना पड़ता था। </p><p> समय बीतता गया और मेरी उनके साथ दोस्ती दिन-प्रतिदिन गहरी होती ही चली गई । मानो मेरी बड़ी बहन हों। पर वह सदैव मेरे साथ भी पाई पाई का हिसाब किया करतीं थीं। ना किसी का लेना ना किसी का देना। पर अपने दो-तीन वर्ष के स्टे के दौरान मैंने देखा की उन्होंने मुझको एक से एक खूबसूरत गिफ्ट भेंट किए थे। पर जब भी मैंने उनसे कोई छोटी सी भी चीज मंगाई तो चाहे वह पांच ही रूपयों की भी क्यों ना हो उन्होंने पैसे तुरन्त मुझसे मांग लिए। यह एक अजीब बात थी। एक और तो वह महंगे गिफ्ट भी मौके बेमौके ऐसे ही दे दिया करती थीं और दूसरी ओर वह पाई पाई का हिसाब रखती थीं । मुझको भी कोई आपत्ति न थी क्योंकि मैं भी रुपियों सम्बन्धी हिसाब को बड़ा स्पष्ट रखने पर विश्वास रखती थी। </p><p> फिर वही हुआ । मेरी पति का ट्रांसफर ऑर्डर आ गया और हमारे शहर छोड़ कर जाने का समय निश्चित हो गया। मैंने सोचा की अदिति दी के मेरे ऊपर बहुत सारे अहसान हैं और जब मैं स्कूल छोड़ कर जाऊंगी तो वह अपनी आदत के अनुरूप मुझको जरूर ही कोई अच्छा गिफ्ट भेंट करेंगी। अतः उनके अहसान से बचने के लिए मैंने अपने पति से कहा कि इस मौके पर मैं अदिति जी को एक बहुत सुंदर और महंगी साड़ी भेंट करना चाहती हूँ ताकि वे सदैव मुझको याद रखें । मेरे पति ने पूर्ण सहमति दे दी और मैंने उनके लिए शानदार कांजीवरम की साड़ी खरीदी।</p><p> साड़ी देते समय मैंने कहा - "मैम, आप जब भी इसे पहनेंगीं मुझे याद जरूर करेंगीं। "</p><p> उन्होंने कहा -"तुमको इतनी महंगी साड़ी नहीं लानी चाहिए थी। याद दिलाने के लिए महंगी चीज की जरूरत नहीं होती। बहुत छोटी छोटी चीजें भी बहुत महत्वपूर्ण होती हैं।"- मैं उनकी बात को समझ नहीं पायी।</p><p> हमारे जाने के दिन आ गए। ठीक जाने की सुबह वह अपने हस्बैंड के साथ मेरे घर आयीं और उन्होंने एक छोटा सा डिब्बा मुझको भेंट किया और मुस्कराकर कहा -"अनुराधा, देखना मैं तुमको रोज सुबह-शाम याद आया करूँगी।"</p><p> मैंने जल्दी में डिब्बे को एक बक्से में रख लिया क्योंकि मुझको उसको खोलने के लिए अब अवसर ही नहीं था। हम दूसरे शहर में चले गये। काफी समय बाद वह डिब्बा मुझको एक बक्से में मिला। मैंने बड़ी ही आतुरता से उसको खोला तो पाया कि उसमें एक छोटा सा प्लास्टिक का आटा निकालने का स्कूप रखा हुआ है। मुझे समझ में नहीं आया अदिति मैम ने इतना छोटा और सस्ता गिफ्ट मुझको क्यों दिया होगा!इससे अच्छा तो होता कि वह मुझको गिफ्ट ही नहीं दी देतीं। खैर मैंने उस आटे के स्कूप को अपने आटे के बर्तन में दैनिक प्रयोग के लिए रख दिया। सचमुच, मेरे लिए यह बहुत बड़े आश्चर्य का विषय है कि रोज सुबह और शाम आटा निकालते समय आज भी मुझको अदिति दी की याद आ जाती है। मैं उनको कभी भूल नहीं पाती हूँ। अब मुझे समझ में आया है कि उन्होंने इतना छोटा व इतने कम पैसे का पर इतना महत्वपूर्ण गिफ्ट मुझको क्यों भेंट किया था। सचमुच अदिति जी आप अद्भुत व्यक्तित्व की धनी हैं।</p>Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-83076863672917686512020-08-16T11:43:00.000+05:302020-08-16T11:43:14.229+05:30नाराजगी<p> अप्पू एक बहुत ही प्यारा बच्चा है। मोहल्ले के नुक्कड़ पर उसके पिताजी की किराना की दुकान है। मैं सालों पहले जब इस मोहल्ले में आयी तो अप्पू छोटा सा बच्चा था। तब वह ठीक से बोल भी नहीं पाता था। उसके पिताजी अक्सर उसको दुकान पर ले आते थे। मैं सुबह शाम जब भी स्कूल से पढ़ाकर लौटती तो मेरी आँखें बरबस दुकान की ओर चली जातीं थी शायद इसका कारण अप्पू का आकर्षण था। मुझे देखकर वह शरमा कर अपनी आँखें नीची कर लेता था मैं जब कभी दुकान पर जाती तो अप्पू से बातचीत की कोशिश जरूर करती। धीरे-धीरे हमारे बीच एक मधुर संबध सा स्थापित हो गया था । अब वह कुछ बड़ा भी हो गया। वह अब मुझे देखते ही नमस्ते करने लगा। दुकान के कार्यो में वह अपने पिताजी का हाथ भी बटाने लगा। दुकान से चीजें वह फटाफट ढूॅंढ कर लाता और थैलियों में भरकर तौलने की भी कोशिश करता। शिक्षक होने के नाते मुझे यह सदैव लगता था कि वह कुशाग्र बुद्वि बालक है। एकदिन मैंने उसके पिताजी से कहा कि वह अप्पू का किसी अच्छे स्कूल में दाखिला करवा दें। अप्पू बड़े ध्यान से मेरी बातें सुनता रहा फिर बाल सुलभता से बोला-”आंटी, मैं आपके ही स्कूल में पढॅ़ूंगा. मुझे आप पढ़ायेंगी न? बड़े होकर मैं भी आपकी तरह बच्चों को पढ़ाने स्कूल जाऊॅंगा ।" मैंने धीमे से हामी भर ली पर मैं जानती थी कि अप्पू को मेरी क्लास में आने में अभी कई वर्ष लगेंगे। फिर एकदिन उसके पिताजी ने अप्पू का दाखिला सचमुच हमारे स्कूल में करा दिया। साल पर साल बीतते गये। अप्पू सदा मुझसे पूछता कि मैं उसको कब पढ़ाऊंगी? मैं उसकेे भोलेपन पर मुस्करा देती। फिर एकदिन वह वक्त भी आ गया जिसकी अप्पू सालों से प्रतीक्षा कर रहा था। अब वह मेरी ही कक्षा में था। वह बहुत खुश था। उसकी वर्षो की मनोकामना पूरी हो गयी थी। मुझे भी मन ही मन अप्पू की इच्छा पूरी होने की खुशी थी।आखिर उसने इस बात का वर्षो तक इंतजार किया था।अप्पू क्लास के सभी बच्चों और अपने दोस्तों के बीच मेरी बहुत की तारीफ किया करता था।मेरी थोड़ी सी भी बुराई सुनने को वह तैयार न था।कभी कभी तो वह इस बात पर कक्षा में झगड़ा भी कर डालता था। अर्धवार्षिक परीक्षायें हुई। मेरे विषय संस्कृत में अप्पू के बहुत अच्छे नंबर आये थे। किन्तु उसका कक्षा के सबसे अच्छे विद्यार्थी से एक नंबर कम था। अतः वह अपनी कापी लेकर मेरे पास आया और उसने बड़े ही अपनेपन से मुझसे कहा-”मैडम, मेरा एक नंबर बढ़ा दीजिए न।“ </p><p>” क्यों अप्पू? तुम्हारे तो बहुत अच्छे नंबर आयें हैं ।“ मैंने आश्चर्य से पूछा। वह कुछ नहीं बोला। उसको पूरी आशा थी कि मैं उसका नंबर बढ़ा दॅूंगी। काफी देर बाद उसने मुझसे अपने मन की बात बताई। मैं खिलखिलाकर हँस दी और फिर उसे समझाया-”अप्पू, तुम्हें और ज्यादा मेहनत करनी चाहिए। मात्रा कक्षा में सबसे ज्यादा अंक आ जाने से कोई फायदा नहीं है। तुम्हारा मुकाबला तो ढेर से अन्य विद्याथिर्यो से भी है जिनको तुम जानते भी नहीं हो और शायद वे कहीं और पढ़ रहे हैं। ”</p><p>तब अप्पू ने रोआंसा होकर कहा-”मैडम, बस एक अंक की ही तो बात है। बढ़ा दीजिए न।“ उसकी बात सुनकर मैैंने उसे फिर समझाया कि प्रश्न एक अंक का नहीं है। असल में बात सिद्वान्त की है और इसलिए मैं अंक नहीं बढ़ा पाऊंगी। तब अप्पू ने जिद छोड़ दी और वह कापी जमा करके अपनी सीटमें बैठ गया। मुझे लगा कि उसको मेरी बात समझ में आ गयी है। रिजल्ट निकले सात आठ दिन बीत गये। अप्पू कक्षा में प्रथम आया किन्तु रिजल्ट के बाद एक दिन मुझे महसूस हुआ कि अप्पू अब मेरे सामने नहीं आता है। वह कक्षा में मुझसे निगाहें भी नहीं मिलाता है। उसने मुझे नमस्ते करनी भी करनी छोड़ दी है। उसमें आये परिवर्तन के लिए मैं हैरान थी। मैं समझ नहीं पा रही थी अप्पू इस प्रकार का व्यवहार क्यों करने लगा है। उसने हमारे घर भी आना छोड़ दिया। हमारे घर के अन्य लोग जब उसको दिखाई देते तो वह उनको भी अभिवादन न कर देखा अनदेखा करने लगा। अप्पू में आये इस बदलाव को देखकर मैं चक्कर में पड़ गयी। उसे पता नहीं क्या हो गया था। क्लास में वह खोया-खोया सा दिखाई पड़ता था। उसके व्यवहार में इतना बड़ा परिवर्तन कैसे आ गया? यह मेरी उत्सुकता का विषय था।</p><p>फिर उस रात न जाने मेरे मन में कैसे एक विचार आया। मुझे लगा मैंने अप्पू की उदासी का कारण जान लिया है। मैंने फिर चैन की नींद ली। दूसरे दिन शाम को अप्पू अपने पिताजी के साथ दुकान में बैठा था। मैं थैला लेकर उसकी दुकान में पहुँची। मैंने अप्पू से एक किलो चीनी देने को कहा। अप्पू जब चीनी तौल चुका तो मैंने अप्पू से कहा-”अप्पू, मेरी थैली में थोड़ी ज्यादा चीनी भरो।मुझे लग रहा है कि चीनी कम है।"</p><p>तब अप्पू बोला-”नहीं मैडम, चीनी तो पूरी है। मैंने कम नहीं तौली है।“</p><p>”पर अपनी जान-पहचान वालों को तो तुम्हें कुछ ज्यादा तौलना चाहिए।“ मैंने उसे समझाते हुए कहा।</p><p>”पर मैडम, हमारी दुकान में तो सब जान पहचान वाले ही ग्राहक आते हैं। यदि मैं ज्यादा चीजें तौला करूंगा तो हमको कुछ समय में ही घाटा हो जाएगा। हम सभी को पूरा और अच्छा सामान बेचते हैं।” उसने बड़े ही आत्म-विश्वास से कहा। ”बिल्कुल ठीक अप्पू! तुम तो बहुत समझदार हो। पर अब तुम यह बताओ कि जब तुम अपनी दुकान में किसी को भी ज्यादा चीज तौल कर नहीं देते हो तो तुम यह उम्मीद कैसे करते हो कि शिक्षक अपने छात्रों को उचित से ज्यादा नम्बर दे दे? तुम मुझसे इसीलिए नाराज हो न कि मैंने तुम्हारा एक अंक नहीं बढ़ाया था?“- मैंने अप्पू से प्रश्न किया।</p><p>अप्पू ने शर्म से अपनी ऑंखें नीचे कर ली। फिर उसने आँखें झुकाए हुए कहा - "मैडम, मुझे अपनी गलती समझ में आ गई है। सच, आपने मेरी आँखें खोल दी हैं।“ फिर उसने अपनी पलकें उठाकर मुझे देखा।अपनी पुरानी मुस्कराहट के साथ।अब उसकी आँखों में कोई शंका या नाराजगी न थी। दूसरे दिन से अप्पू पहले की भांति ही प्रफुल्लित था।</p><p><br /></p>Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-28632119864700549852020-08-09T23:41:00.002+05:302020-08-09T23:41:26.458+05:30 दादाजी<p> <span style="background-color: white; font-size: 18px;">दादाजी</span></p><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> दादाजी सत्तर साल के हो चुके हैं पर हैं बिल्कुल फिट। आज भी वे सारे कार्यों को बड़ी बखूबी से निभाते हैं। इंटरनेट की दुनिया में फेसबुक हो या व्हाट्सएप या फिर गूगल सर्च, दादा जी का कोई मुकाबला नहीं है। मैं अक्सर देखा करता हूँ कि दादा जी अपने दोस्तों को उनकी समस्याओं के समाधान बारे में अक्सर बताया करते हैं । इसीलिए उनके सारे दोस्त उनको एक अच्छा गुरु भी मानते हैं। </span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> इतने ज्यादा स्मार्ट दादाजी होने के बाद भी उनकी घर में की जाने वाली हरकतें मुझे पसंद नहीं थी। डाइनिंग टेबल पर बैठे हुए दादा जी जब बिस्कुट को चाय में डुबो डुबो कर खाते हैं तो मुझको यह कतई भी अच्छा नहीं लगता था। </span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> "यह भी कोई खाने का तरीका है ?" - मैं मन ही मन सोचता था। </span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> जब कोई बाहर वाला आदमी डाइनिंग टेबल पर बैठा हुआ हो और दादा जी अपने बिस्कुट चाय में डूबा कर खा रहे होते थे तो स्थिति बहुत ही असामान्य सी हो जाती थी। चाय पीने का तो दादाजी को अत्यधिक शौक है। कितनी ही बार भी चाय दे दी जाए वो कभी मना नहीं करते हैं। पर बेचारे शुगर के मरीज होने के कारण वे चाय में चीनी नहीं लेते थे। सुबह की चाय हो या फिर दोपहर की चाय या फिर खाना खाने के बाद तुरंत पीने की चाय वो कभी मना नहीं करते थे।पर हद तो तब हो जाती थी जब खाना खाने के तुरंत बाद भी यदि वो चाय पीते तो साथ में बिस्कुट जरूर मांगते थे। मैं पूछता था -" दादाजी, आपने अभी तो खाना खाया है अब आप फिर बिस्कुट खाने बैठ गए ?"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> दादाजी हँस कर कहा करते थे - " बेटा तुम नहीं समझोगे ! यह बुड्ढों की बातें हैं। जब तुम बड़े हो जाओगे तो शायद बहुत सारी बातें तुम को समझ में अपने आप आ जायेंगी। " - बस यूँ ही हँस कर वे बातों को टाल दिया करते।</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> फिर एक बार छोटी बुआ घर में आयीं। खाना खाने के तुरंत बाद दादा जी ने चाय की डिमांड की थी । बुआ ने उनको चाय बना कर दी और मुझसे कहा -"अरविंद जाओ मीठे बिस्कुट का पैकेट दादा जी को ला कर दे दो। "</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> मैंने कहा बुआ से कहा - "उन्होंने तो अभी खाना खाया है। अब वह बिस्कुट लेकर क्या करेंगे ? उनको भूख कहाँ लगी होगी? "</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> बुआ ने हँस कर कहा - "तुम नहीं समझोगे ।"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> मैंने कहा - "बुआ समझा दो न ?"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> तब बुआ जी ने कहा -"दादा जी की चाय फीकी होती है । इसलिए वह एक या दो बिस्कुट चाय के साथ लेकर अपने मुँह के जायके को ठीक कर लेते हैं। इस प्रकार कम चीनी लेकर वे डॉक्टर की राय का पालन कर लेते हैं। सच में अपने ऊपर अंकुश लगाना बहुत मुश्किल काम है।"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> तब मैंने बुआ से पूछा - "बुआ, एक बात और बता दीजिए। ये दादाजी बिस्कुट को चाय में डूबा कर क्यों खाते हैं ? मुझे यह बड़ा अटपटा लगता है।"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> बुआ जी ने हँस कर कहा - "यह बात तुमको तब समझ में आएगी जब तुम्हारे बुढ़ापे में तुम्हारे दाँत टूट गए होंगे ।" और फिर बुआ जी जोर जोर से हँसने लगी।</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> तब मैं मन ही मन सोचने लगा कि मुझे अपने को दादाजी की स्थिति में रखकर ही दादाजी के बारे में विचार बनाना चाहिए। यदि मैं जीवन में ऐसा करूँ तो शायद मुझको बहुत सी बातें अपने आप समझ में आ जायेंगी। आखिर लोगों की कुछ अपनी निजी समस्याएँ भी तो होती हैं !</span>Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-31128763337176460012020-08-09T23:31:00.000+05:302020-08-09T23:31:52.814+05:30हिसाब बराबर<p> <span style="background-color: white; font-size: 18px;">हिसाब बराबर</span></p><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> एसी चेयर कार के उस कंपार्टमेंट में अपनी सीटों को ढूँढते हुए जब मेरी नजर उन पर पड़ी तो मैं तो तुरन्त उनको पहचान गया। वह हमारे शहर में एक प्रतिष्ठित सरकारी पद पर कार्य कर चुके थे। जब उनका हमारे शहर से ट्रांसफर हुआ था तो उनको फेयरवेल भी हमारे घर से हुआ था। उनसे इस शुभ अवसर पर जब बातचीत हो रही थी तो मेरी माता जी ने मेरा परिचय उनसे करवाया और कहा था - "पांडे जी, यह मेरा बेटा है और इसी वर्ष इसने अपनी इंजीनियरिंग की डिग्री पूरी की है। यदि आपका आशीर्वाद मिल जाए तो अवश्य ही कोई अच्छी नौकरी प्राप्त हो जाएगी।"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> उस समय तो मैं अपनी माताजी से कुछ नहीं बोला पर बाद में मैंने अपनी माता जी को समझाया -"अम्मा, मुझे कोई क्लास फोर्थ की नौकरी तो मिलने वाली नहीं है। जो मात्र सिफारिश से दे दी जाये। मुझे तो यूपीएससी से इम्तिहान पास करना पड़ेगा तभी कोई नौकरी मिलेगी। इसलिए आप मेरी नौकरी के बारे में कभी भी किसी से कुछ भी ना कहें।"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> बात आई और चली गई। फिर मुझे यूनिवर्सिटी में एक पद प्राप्त हो गया और सौभाग्य से मुझको एक ट्रेनिंग के लिए भी सेलेक्ट कर लिया गया। यह ट्रेनिंग टोक्यो जापान में होने वाली थी। पर मेरे पास तो पासपोर्ट ही नहीं था। अब जल्दी पासपोर्ट बनवाने के लिए मेरे लिए जरूरी था कि मैं अपने डाक्यूमेंट्स को किसी बड़े अधिकारी से सत्यापित कर के भिजवाऊँ। मैं बहुत परेशान था। </span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> तब माताजी ने कहा यह तो बहुत आसान है तुम पाण्डे जी के पास चले जाना वह तुम्हारा काम कर देंगे। मैं उनके घर में गया और मैंने सारी बातें उनको बतलाईं। तब उन्होंने मुझको प्रत्युत्तर दिया -"बेटा, यह तो ठीक है। पर इस कार्य को वही कर सकता है जो कम से कम पिछले दो वर्ष से तुम को भली भांति जानता हो।"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> मैं उनकी बात का आशय समझ गया और धीरे से उनके घर से चलता बना। खैर ईश्वर एक रास्ता बंद करता है तो कहते हैं कि वह दूसरा रास्ता खोल देता है। यही कुछ मेरे साथ भी हुआ। मेरा पासपोर्ट बन गया किसी दूसरे अफसर की अनुशंसा पर। मैं जापान से लौट कर वापस आया तो पता चला कि मेरा सेलेक्शन यूपीएससी में हो गया है। फिर आने वाले समय में मैंने न जाने कितने लोगों का पासपोर्ट हेतु वेरिफिकेशन किया। आज इतने साल बाद आज ट्रेन में उनसे सामना न जाने कितनी बीती बातों की याद दिला रहा था। मैंने उनको देखा और अनायास ही अनदेखा भी कर दिया। जाने कुछ घटा ही ना हो।</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> पूरी यात्रा के दौरान मैं उनके ऊपर निगाहें बनाए रखा और मैंने देखा वह बड़ी असमंजस में हैं। लगातार बीच बीच में वे मुझको देख रहे थे। मैं मन ही मन उनकी दुविधा का आनंद लेता रहा। आखिर में ट्रेन गंतव्य में पहुंची। स्टेशन आ चुका था और मुझको लेने के लिए मेरा स्टाफ चलती ट्रेन में चढ़कर यह बताने के लिए पहुंच चुका था कि वे कितने कुशल हैं। अब पांडे जी की दुविधा चरण में पहुंच चुकी थी। वह अपने को रोक न सके। </span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> उन्होंने खड़े होकर पूछा -"आप बिशन हो ना? </span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> मैंने सपाट आँखों से उनकी ओर को देखा और कहा -" जी मैं बिशन स्वरूप, एसएसपी ! शायद आज आपने अखबार में मेरे आने का समाचार देख लिया होगा। इसीलिए शायद आप मुझे पहचान रहे हैं।"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> फिर बिना उनकी ओर देखे अपने स्टाफ की ओर अग्रसर हो गया। मैंने स्टाफ को बताया कि कौन कौन सा मेरा सामान है। स्टाफ के जय हिंद सर, जय हिंद सर के अभिवादन के बीच मैंने पांडे जी की आवाज सुनी। वह कह रहे थे -"मैं, जेके पांडे, एडीशनल डायरेक्टर................"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> मैंने उनकी बातों को अनसुना कर दिया और दरवाजे की ओर बढ़ चला। साथ में चल रही मेरी बहन ने मुझसे कहा- " आपने पहचाना नहीं उनको ? वे तो पांडे अंकल हैं।"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> शायद पांडे जी हमारे पीछे कान लगाए हमारी बातें सुन रहे थे। यह जानकर मैंने थोड़ी जोर से कहा - "हमारे मैनुअल में बताया गया है कि आप उसी आदमी को पहचानते हैं जिसको आप कम से कम दो साल से जानते हों। मैं तो निजी रूप से उनको एक दिन के लिए भी नहीं जानता हूँ।"</span><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><br style="background-color: white; font-size: 18px;" /><span style="background-color: white; font-size: 18px;"> मैं पांडे जी के चेहरे पर आते हुए उतार-चढ़ाव को नहीं देख पाया क्योंकि वह मेरे पीछे से थे। पर मैंने अपना हिसाब ईश्वर की कृपा से पूरा कर लिया था। फिर थोड़ी ऊँची आवाज में कहा -" तुम नहीं समझोगी। यह एक पुराना हिसाब था जो आज बराबर हो गया है।"😊😊</span>Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-24484851932821685402018-04-16T20:06:00.001+05:302018-04-16T20:06:57.176+05:30हैरानी<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
★■हैरानी■★</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
<br /></div>
<span style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); background-color: #fdfdfd; font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">जिंदगी </span><br />
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
तुझसे हैरान हूँ</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
बार बार</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
इस बात से </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
परेशान हूँ</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
ये दिलकश </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
जिंदगी के लम्हे</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
क्यों </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
इस तरह गुजार दिये।</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
कुछ पल</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
शिकायतों में</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
और कुछ</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
आशंकाओं में</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
निकाल दिये ।</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
क्यों समझ न सका</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
कुछ भी तो नहीं</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
यहाँ अपना</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
आया हूँ यहाँ मैं </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
कुछ पल </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
किसी से उधार लिये !</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
ये सामान</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
जो किसी का भी नहीं कभी </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
इकट्ठा</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
कर बैठा हूँ क्यों </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
इतने अरमान लिये ।</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
कल सुबह की तो</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
खबर नहीं</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
क्यों जीता रहा</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
अब तक </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
इतना अभिमान लिये ?</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
अब जब </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
ज़िंदगी का अर्थ समझा </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
जड़ व चेतन का </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
फ़र्क़ समझा </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
शायद देर हो चुकी </div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
तभी तो कहते हैं आयु व बुद्धि में</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
साथ नहीं होता।</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
बस ख़ुशी है अब इतनी</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
जाऊँगा यहाँ से</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
बिना कोई अरमान लिये😋😋</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
<br /></div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
हेम/ 16.04.2018</div>
<div dir="auto" style="-webkit-tap-highlight-color: rgba(0, 0, 0, 0); font-family: -apple-system, HelveticaNeue; font-size: 16px;">
डाक्टर हीरक भट्टाचार्य की डेंटल क्लीनिक से </div>
<br class="Apple-interchange-newline" style="-webkit-text-size-adjust: auto;" /></div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-77552900742883436792018-04-12T19:31:00.000+05:302018-04-12T19:37:56.154+05:30भाषा<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
★★भाषा ★★</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
<br /></div>
<span style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; line-height: normal;">खराब हूँ</span><br />
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
क्या करूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
अपनी ही भाषा बोलता हूँ।</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
सबकी बातें</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
एक ही तराज़ू में</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
तौलता हूँ ?</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
नहीं कर पाता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
कहीं भी काट छाँट</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
सच के लिये</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
क्यों रखता हूँ </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
एक सा ही बाँट ?</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
ऐसे कहीं</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
जिंदगी चलती है ?</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
दूसरे की भाषा भी तो</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
यहाँ समझनी पड़ती है !</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
यह जिंदगी है</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
जनाब !</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
वक्त व स्थान के हिसाब से</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
यहाँ भाषा </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
पल पल बदलती है</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
अपनी ही भाषा का </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
अनचाहा मोह </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
अच्छा नहीं है यहाँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
नफे नुकसान को</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
समझे बिना</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
सच बोलना</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
अच्छा है कहाँ ?</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
समझदार हो</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
समझ लो जरा</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
रोम में रोमन बोले बिना</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
सफलता मिलती है कहाँ ?😎😎</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
पर ये लोग हैं</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
हर हाल ही में </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
बोलते ही रहते हैं</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
खराब ही रहता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
तब भी </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
क्या करूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
जब चेहरों को</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
देख कर मैं यहाँ बोलता हूँ !!🙁🙁</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
<br /></div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: 16px; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
हेम/ 08.04.2018</div>
</div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-59606912134620432732018-03-23T15:29:00.000+05:302018-03-23T15:29:21.550+05:30<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="auto">
अद्भुत अँधेरे</div>
<div dir="auto">
<br /></div>
माँ लौटा दे मुझको<br />
<div dir="auto">
अंधेरे से वे पल </div>
<div dir="auto">
नाभि से जुड़ा </div>
<div dir="auto">
जब तेरी शय्या पर पड़ा था</div>
<div dir="auto">
धक धक </div>
<div dir="auto">
वो धक धक </div>
<div dir="auto">
तेरी दिल की धड़कनों का</div>
<div dir="auto">
मैं ने न जाने कितना </div>
<div dir="auto">
अद्भुत संगीत सुना था </div>
<div dir="auto">
खन खन वो खन खन</div>
<div dir="auto">
चूड़ियों की वो खन खन</div>
<div dir="auto">
हँसी का वो अमृत</div>
<div dir="auto">
न जाने वो मैंने कब कब पिया था </div>
<div dir="auto">
माँ लौटा दे मेरे </div>
<div dir="auto">
अँधरे से वो पल !! </div>
<div dir="auto">
सूनसान था</div>
<div dir="auto">
छाया था अँधेरा</div>
<div dir="auto">
ये कैसी थी दुनिया</div>
<div dir="auto">
ये कैसा था डेरा</div>
<div dir="auto">
न डर था कहीं भी</div>
<div dir="auto">
न कोई था संकट</div>
<div dir="auto">
कहाँ कब पता था</div>
<div dir="auto">
तू भूखी थी सोयी</div>
<div dir="auto">
नहीं ये भी पता था</div>
<div dir="auto">
तू खुश थी या रोयी</div>
<div dir="auto">
मुझे तो तेरा स्पर्श मिला था</div>
<div dir="auto">
तेरे छूने पर मैं इतरा के हिला था !!</div>
<div dir="auto">
माँ लौटा दे मेरे</div>
<div dir="auto">
अँधेरे से वो पल</div>
<div dir="auto">
जब ममता में तेरी</div>
<div dir="auto">
मैं पल पल जिया था !</div>
<div dir="auto">
कहाँ से मैं आया </div>
<div dir="auto">
कैसे मैं आया </div>
<div dir="auto">
कब ये मिला था </div>
<div dir="auto">
मुझे यह स्पंदन </div>
<div dir="auto">
कैसे बना मैं</div>
<div dir="auto">
माटी से चंदन</div>
<div dir="auto">
सुनी थी कब तू ने </div>
<div dir="auto">
मेरे दिल की पहली धड़कन </div>
<div dir="auto">
छुआ था कब मुझको</div>
<div dir="auto">
जब मैं पहली बार हिला था </div>
<div dir="auto">
मारी थी कुलांचें </div>
<div dir="auto">
बताने को तुझको </div>
<div dir="auto">
<span style="font-family: sans-serif; font-size: medium; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">प्रकट हो गया हूँ </span><div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
जताने को तुझको</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
कोई लौटा दे मेरे</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
वे सुनहरे अँधेरे</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
जिसमें नहीं थे</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
साँझ और सवेरे !!</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
है कैसी पहेली</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
है कैसी ये दुनिया</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
शुरू में अँधेरा</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
अन्त में भी तो अँधेरा !!</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
अँधेरे से अँधेरे का</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
अजब सिलसिला है</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
पर कभी क्या कोई</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
उससे भी मिला है ??</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
<br /></div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
हेम/23.03.2018</div>
<div>
I</div>
</div>
</div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-20032109388950546042017-12-19T11:39:00.002+05:302017-12-19T11:39:50.876+05:30<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
फर्क</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
<br /></div>
<span style="font-family: sans-serif; font-size: medium; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">बात बात में</span><br />
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
फर्क होता है</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
एक बात से दर्द</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
कहीं बात का </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
मलहम सा होता है</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
कोई हाल चाल</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
जब कभी पूछता है</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
एक में समाचार जानने की उत्सुकता</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
दूसरे में किसी का ख्याल होता है ।</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
इसीलिए कहता हूँ </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
बात बात में</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
फर्क होता है।</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
कहीं झूठी स्वागत की हँसी</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
कहीं जबान पर दिखावटी सा दर्द</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
पर हर कोई क्या कभी</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
अपना हमदर्द होता है ?</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
कोशिश करो</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
महसूस तो करो</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
तभी तो एक हाथ गरमजोशी से भरा</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
और एक हाथ सर्द होता है !</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
तभी तो बात बात में</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
फर्क होता है।</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
वैसे ही</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
जैसे हँसी हँसी में फर्क होता है</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
एक हंसी में आमंत्रण</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
एक में तिरस्कार होता है</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
एक हँसी से आनन्द</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
एक से फसाद होता है</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
एक हँसी से</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
महफ़िल खिलखिला जाती है</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
दूसरी हँसी</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
न जाने कितनों रुलाती है!</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
इसीलिए बात बात में</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
फर्क होता है।</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
<br /></div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
हेम/19.12.207</div>
</div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-12925015889884454622017-12-10T17:40:00.000+05:302017-12-10T17:40:18.182+05:30मुस्कान<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<span style="font-family: sans-serif; font-size: medium; line-height: normal;">मुस्कान</span><br />
<span style="font-family: sans-serif; font-size: medium; line-height: normal;"><br /></span>
<span style="font-family: sans-serif; font-size: medium; line-height: normal;">क्या मैं थका हूँ</span><br />
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
या फिर परेशान हूँ </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
पल पल मैं देता</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
क्या इम्तिहान हूँ ?</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
कभी इस से </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
कभी फिर उससे</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
या फिर सभी से भी </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
नसीहतें लेता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
जो </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
जो भी देता है </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
वह समेट लेता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
कान से सुनकर</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
हाथ में लपेट लेता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
काम का तो जेब में</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
बेकाम जमीन को भेंट देता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
दूसरे के झूठ को भी</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
धीरे से समेट लेता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
पर झूठे को कभी</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
झूठा नहीं कहता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
बेवकूफ सा बन कर</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
बस मुस्कुरा देता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
अपनी मुस्कराहट का </div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
मन ही मन मजा लेता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
न जहर पीता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
न उड़ेलता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
नीलकंठ तो हूँ नहीं</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
पर कुछ कुछ झेल लेता हूँ</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
बुराइयों के बीच भी</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
अच्छाईयों से खेल लेता हूँ।</div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
<br /></div>
<div dir="auto" style="font-family: sans-serif; font-size: large; line-height: normal;">
हेम/10.12.2017</div>
<div>
<br /></div>
</div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-83659820965736348122017-06-06T19:02:00.000+05:302017-06-06T19:02:07.475+05:30<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px;">
*<b>झूठ*</b></div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
<b>झूठ के पाँव नहीं होते<br />झूठ की यादाश्त भी नहीं<br />बहुत देर तक झूठ <span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;"><br />ग्रहण की तरह कभी<br />ठहर पाता भी नहीं<br />झूठ तो बर्फ है<br />पिघलना तो इसकी फितरत है<br />सच तो पानी है<br />बर्फ की जो हकीकत है<br />झूठ की खपच्चियों क्या कभी<br />क्या सच की<br />बल्लियां बन सकी हैं?<br />और इन बल्लियों पर<br />क्या विश्वास की कभी<br />हरी भरी बेल चढ़ी है?<br />झूठ की जीत नहीं होती<br />जीत कर भी<br />हारा होता है<br />अहम बहल सकता है<br />कुछ क्षण<br />पर सच ही प्यारा होता है<br />झूठ की औलाद भी<br />झूठ ही होती है<br />किसी ने सच ही कहा है<br />जीवन में जैसी बुवाई<br />वैसी ही कटौती है<br />झूठ को तो होती है<br />फिर और झूठ के<br />सहारे की जरुरत<br />लिखो कुछ भी रेत में<br />शाश्वत रह सकती क्या<br />विश्वास की कभी कोई इबारत ?</span></b></div>
</div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-58552068558356159172017-06-06T18:50:00.003+05:302017-06-06T19:01:27.433+05:30<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px;">
<b>सच</b></div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
<b>तुम तो सयाने हो<br />बात देखकर बदल देते हो<br />झूठ के आँगन को भी<span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;"><br />बनावट से सहेज लेते हो<br />पर सच छिपता है कहीं?<br />किसी कोने में<br />नजर आ ही जाता है<br />झाड़ू सा<br />खुदबखुद कहीं<br />बातों में टपक जाता है<br />और एक हम भी तो हैं<br />नासमझ<br />पर पहले से नहीं !<br />थोड़ा खेल<br />वख्त हमें भी सिखा बैठा है<br />हर दिखावट का जवाब<br />अच्छा अभिनय ही तो है<br />यह बता बैठा है<br />इसलिये वजूद के लिये<br />किरदार निभा रहा हूँ<br />न जाने कितनी बार<br />अपने मन को मार रहा हूँ<br />फुरसत के क्षणों में<br />जब बातों की तस्वीर<br />मन में उकेरता हूँ<br />तुम नजर आते हो<br />खिलखिलाते से<br />एक अच्छे यार की तरह<br />पर मेरी कामयाबियों पर<br />तेरे साथियों के चेहरे का अवसाद<br />कोने में खड़ी झाड़ू की तरह<br />क्यों सच को है जता जाता !<br />पर रिश्तों की<br />मजबूरियों हीं तो हैं<br />मैं भी अपनी हँसी लिये<br />सबके गले लग जाता हूँ।</span></b></div>
</div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-73720533307675439062017-06-06T18:47:00.003+05:302017-06-06T18:47:42.722+05:30<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif;"><span style="background-color: white; font-size: 14px;"><b>यादों का जहर</b></span></span><br />
<span style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"><b><br /></b></span>
<b><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">क्या ज़हर</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">यादों का भी होता है ?</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">सदाबहार के बीज की तरह</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">कहीं भी</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">किसी भी जगह</span></b><span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #1d2129; display: inline; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"><b><br />उग जाता है।<br />कभी दिल, कभी दिमाग<br />कभी आँखों, कभी जुबान<br />या फिर चेहरे से<br />बार बार टपक आता है।<br />खुशी के हर पल को<br />धीरे से अपने वजूद से ढक लेता है।<br />हर बीज से एक पेड़<br />हर पेड़ से हज़ारों बीज<br />अंतहीन सिलसिला<br />जो कभी नहीं रुकता है!<br />हाँ जहर<br />यादों का भी होता है।</b><br />१७-०५-२०१७/हेम</span></div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-55039088401400428202017-06-06T18:45:00.001+05:302017-06-06T18:45:04.126+05:30<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; text-align: left;">
<b>**थोड़ा**</b></div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; text-align: left;">
<b><br /></b><b>गुस्सा कितना भी आये</b><b>पर दिल में प्यार जरूरी है</b><b>जीवन को यदि जीना हो तो</b><b>थोड़ी तकरार जरूरी है</b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">रिश्ते तो रिश्ते होते हैं</span></b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">दिल को कौन समझता है</span></b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">इजहार को कोई क्या जाने</span></b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">थोड़ा उपहार जरूरी है</span></b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">तर्कों की बातें नहीं करो</span></b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">पूरा सच तो बेमानी है</span></b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">सुख से जीवन जीना हो तो</span></b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">थोड़ा झूठ जरूरी है</span></b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">हीरा देखा पन्ना देखा</span></b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">देखा है नवरत्नों को</span></b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">सोने के सिंहासन में भी</span></b><b><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">थोड़ा ताँबा तो जरूरी है।</span></b></div>
<div class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #1d2129; display: inline; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<div style="font-family: inherit; margin-bottom: 6px;">
१८-०५-२०१७/हेम</div>
</div>
</div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-63303045047525998952017-06-06T18:42:00.001+05:302017-07-07T19:48:15.280+05:30<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>ये कविता मैं अपनी बहन डॉ दीपा धवन के वाल से चुरा रहा हूँ जो उन्होंने लिखी है। इसके भाव मुझे इतने अच्छे लगे कि मैं इसमें बिना अधिकार कुछ जोड़ गया हूँ। क्षमा के साथ प्रस्तुत है</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>"रिश्तों का सच"</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते बेनाम होते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b><b>कुछ नाम रख लूँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>क्या पता किसी ख़ास घड़ी में </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>पुकारने की जरूरत पड़ जाए</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जब नाम वाले </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>सभी रिश्ते </b><b>नाउम्मीद कर दें </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>और बस यह एक नाम </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>आखिरी उम्मीद बन जाये</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते बेकाम होते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b> </b><b>काम तमाम कर दूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>और उनकी परछाइयों को </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>यादों के आकाश से</b><b>धुंए सा उड़ा दूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जो धीरे-धीरे उड़ कर </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>अंधेरों में गुल हो जायें</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>बोझिल से ये रिश्ते </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>ज़िंदगी को ओर बोझिल न कर</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जिंदगी से अदृश्य हो जायें</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते बेशर्त होते हैं </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>बिना किसी अपेक्षा के</b><b>प्रस्फुटित होते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b><b>अपने जीवन की सारी शर्तें </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>उन पर निछावर कर दूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जब तक जिऊँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>बेशर्त इन्हें निभाऊँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जीवन के हर पल</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>इनको ही गाऊँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते बासी होते हैं </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>गर्म करने पर</b><b>सूखे व कड़कड़े हो जाते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>नष्ट हो जाते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>या फिर खोलने पर</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>बास भर जाते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>इस बन्द थैली को</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>अतीत के कूड़ेदान में फेंक दूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>ताकि मन का वातावरण </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>दूषित होने से बच जाए</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते बेकार होते हैं </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जैसे दीमक लगे दरवाज़े </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जो भीतर से खोखले</b><b>पर बाहर साबूत से दिखते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>दरवाज़े उखाड़ कर</b><b>आग में जला दूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>और उनकी जगह </b><b>शीशे के दरवाजे लगा दूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>ताकि जो भी जिंदगी में आये</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>आर पार दिख जाये</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>न फिर दरवाजा टूटे</b><b>ना </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>दीमक लग पाये</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते शहर से होते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जिसमें अनचाहे भी ठहरे होते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कहाँ-कहाँ से आते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>फिर न जाने कहाँ चले जाते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>इनका अपना रास्ता है</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>क्षण भर को ही सही </b><b>हमारा इनसे वास्ता है</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ चाहने से पहले</b><b>चले जाते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>एक नया अनुभव दे जाते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते बर्फ से होते हैं </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>आजीवन जमे रहते हैं </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>इस बर्फ की पहाड़ी पर चढ़ जाऊँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>और अनवरत एक मोमबत्ती जलाए रक्खूँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>ताकि धीरे-धीरे सही</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>ज़रा-ज़रा-से बर्फ पिघलती रहे</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>फिर देख सकूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>अंदर क्या छिपा रखा है</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते अजनबी होते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>हर पहचान से परे </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कोई अपनापन नहीं </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कोई संवेदना नहीं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>शायद कुछ भी नहीं चाहता है</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>इनके लिये</b><b>क्यों जियूँ व क्यों मरूँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते खूबसूरत होते हैं </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>इतने कि खुद की भी </b><b>नज़र लग जाती है</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b><b>इनको काला टीका लगा दूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>लाल मिर्च से नज़र उतार दूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>न जाने कब कहाँ किसकी</b><b>नज़र लग जाये </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>इन्हें</b><b>जी चाहता है </b><b>पलकों में</b><b>छिपा लूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>इनको</b><b>कुछ रिश्ते बेशकीमती होते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>सुराहीदार गर्दन में सजे</b><b>गहने से</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>नाजुक व खिलखिलाते हुए</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>खूबसूरत और अनमोल </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जिन्हें खरीदा नहीं जा सकता </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b><b>इनको छिपा कर रखूँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>ताकि देखने वालों की ईर्ष्या से बचूँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते आग से होते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कभी दहकते</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कभी धधकते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>अपनी ही आग में जलते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>दूसरों को भी जलाते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b><b>पानी की बूंदें बरसा दूँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>न उसको जलने दूँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>न ख़ुद को जला दूँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते चाँद होते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कभी अमावस </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कभी पूर्णिमा </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कभी अन्धेरा </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कभी उजाला </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>चाँदनी अपने पल्लू में बाँध लूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>और चाँद को दीवार पे टाँग दूँ </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>ताकि कभी अमावस का </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>अंधेरा</b><b>नहीं आ पाये रिश्तों में</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कु</b><b>छ रिश्ते फूल से होते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>खिले-खिले </b><b>सुगंधित रहते बारह मास</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>इनके सभी काँटों को </b><b>चुन चुन कर चुरा लूँ</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>ताकि कभी कोई चुभन ही न हो</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>ज़िंदगी हरदम सुगन्धित रहे </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कोमल व खिली-खिली</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>कुछ रिश्ते ज़िंदगी होते हैं</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>खूबसूरत जीवन की तरह</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>बदन में साँस बनकर </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रगों में लहू बनकर</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>अनवरत बहते रहते हैं </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जी चाहता है </b><b>हर पल चुरा लूँ इनका </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>और ज़िंदगी चलती रहे यूँ ही</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते फूल, तितली, जुगनू, काँटे</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते चाँद, तारे, सूरज, बादल</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते खट्टे, मीठे, नमकीन, तीखे</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते लाल, पीले, गुलाबी, सफ़ेद, स्याह</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते कोमल, कठोर, लचीले, नुकीले</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते दया, माया, प्रेम, </b><b>घृणा, सुख, दुःख, </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते आग, धुआँ, हवा, पानी</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते गीत, संगीत, मौन, </b><b>चुप्पी, शून्य, कोलाहल</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते स्वर्ग रिश्ते नरक</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते बोझ, रिश्ते सरल</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते मासूम, </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते ज़हीन</b><b>रिश्ते फरेब, </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते जलील</b><b>रिश्ते जीवन, </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते सपने</b><b>उपमाओं बिम्बों से सजे</b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>संवेदनाओं से घिरे </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>रिश्ते रिश्ते होते हैं </b></h4>
<h4 style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: left;">
<b>जैसे समझो</b><b>रिश्ते वैसे होते हैं</b></h4>
</div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-34734446299042095152016-07-09T09:32:00.002+05:302017-06-06T18:33:28.655+05:30असमंजस<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<h2 style="text-align: left;">
असमंजस</h2>
<div>
या तो तुम्हारी दुनिया इतनी बड़ी है</div>
<div>
जिसमें मेरा वजूद ही नहीं है </div>
<div>
या फिर सिमट कर हो गयी इतनी छोटी</div>
<div>
बीते पलों का कोई अक्स ही नहीं है .</div>
<div>
<br /></div>
<div>
या तो कसम खा रखी है तुमने </div>
<div>
सच को न आने दोगे लबों पर</div>
<div>
या फिर अपने मुस्कराने के पीछे </div>
<div>
राजों को कहीं दफना दिया है.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
या तो भूल चुके हो सब कुछ</div>
<div>
यादों का कोई बसेरा नहीं है </div>
<div>
या फिर कोशिशों से थक कर </div>
<div>
साँसों में अपनी छिपा के रखा है.</div>
<div>
<br /></div>
</div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-90082926402903773922015-05-02T22:12:00.000+05:302015-05-02T22:12:16.236+05:30अब नहीं बाबूजी <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: x-large;">अब नहीं बाबूजी </span><br />
<span style="font-size: x-large;">कहानी: हेम चन्द्र जोशी </span></div>
<div style="text-align: center;">
<img alt="hanuman mandir.jpg के लिए चित्र परिणाम" src="https://encrypted-tbn2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcRloxClEgm4W1QeuZksxSW0NdITF6R1v7FTcavz_KDrN42wsT5OsA" /></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: large;">शहर के मुख्य चैराहे पर स्थित उस हनुमान मंदिर से मेरी बहुत सी भूली बिसरी बातें जुड़ी हुई हैं। मैं बचपन में पिताजी के साथ अक्सर हर मंगलवार को मंदिर जाया करता था।</span><br />
<span style="font-size: large;">मेरे मन में सदा यही लालच रहता था कि मंदिर जाने पर ढेर सारा प्रसाद खाने को मिलेगा। आंखे बंद किए भगवान के सामने खड़े पिताजी को देखकर मैं अक्सर सोचता था कि वो आखिर भगवान से मांगते क्या हैं ? ऐसे मौकों पर मैं प्रसाद की थैली पर आंखे गड़ाए रखता था। पुजारी जी जब टीका व चरणामृत देने के बाद प्रसाद की थैली से मिठाई निकालते तो मुझे ऐसा लगता था कि मानो कोई मेरे हिस्से की मिठाई ले रहा हो।</span><br />
<span style="font-size: large;">फिर मैं धीरे धीरे कुछ बड़ा हो गया। मुझे अच्छे व बुरे काम में फर्क समझ में आने लगा। अब मैं अपनी छोटी बहन की चाकलेट भी कभी कभी मौका मिलने पर चुपके से निकाल कर खाने लगा था। जब बहन रो-रो कर सारे घर को सिर पर उठा लेती थी तो मुझे अपनी शैतानी पर बड़ा मजा आता था।</span><br />
<span style="font-size: large;">आखिर चोरी के बाद पकड़े जाने से बचने का अपना ही सुख था। पर जब बहन भगवान को साक्षी मानकर चोर को दण्ड देने की प्रार्थना करती तो मैं मन ही मन घबरा जाता था। मैं हनुमान जी से अक्सर माफी मांग कर बहन के श्राप से मुक्त होने की कोशिश करता था।</span><br />
<span style="font-size: large;">मंदिर जाने का यह सिलसिला कुछ ऐसा चला कि कभी टूटा ही नहीं। मंदिर के आसपास इकट्ठे होने वाले एक एक भिखारी, प्रसाद मांगने वाले लड़कों व ठेले वालों को मैं पहचानने लगा। यदि कहीं उनमें से कोई मुझे नहीं दिखता तो मेरी आंखे दूर तक उसको ढूंढती सी नजर आती। कुछ ऐसी ही हालत मेरे बारे में भी थी। मंदिर के आसपास के सभी लोग मुझे अच्छी तरह पहचानने लगे थे। प्रसाद के छोटे छोटे टुकड़ों को ठेलम-ठेल के बीच चारों ओर से लपकते हुए हाथों में बांटकर मुझे पुण्य लूटने की असीम संतुष्टि होती थी।</span><br />
<span style="font-size: large;">मैं नियमित रूप से एक विशेष मिठाई के ठेले से ही प्रसाद खरीदता था। </span><br />
<div style="text-align: center;">
<img alt="मिठाई की दुकान.jpeg के लिए चित्र परिणाम" src="https://encrypted-tbn1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQc0VIewPegyquISqgZFEaZO4nvTC7ZCb2LBUVZvj5niW6dVOWdTw" /></div>
<span style="font-size: large;">इसी ठेले वाले के साथ एक लड़का मुझे हमेशा काम करता दिखाई देता था। मैंने मन ही मन उसका नाम कालू रख छोड़ा था। ग्राहकों के चप्पल जूतों का ध्यान रखना, उनके हाथ पैर धुलवाना आदि उसका काम था। इसी सुविधा के कारण उस ठेले पर ग्राहकों की कुछ ज्यादा ही भीड़ रहा करती थी।</span><br />
<span style="font-size: large;">मंदिर से लौटते समय मैं प्रसाद का एक छोटा सा टुकड़ा कालू को भी देता था। वह मुस्कुरा कर उसको मुंह में डाल लेता था। मेरे नियमित रूप से मंदिर आने पर कालू बहुत प्रभावित था। मेरे लिए उसके मन में अपार श्रद्धा थी। उसकी बातों से पता चलता था कि उसकी हनुमान जी के प्रति असीम आस्था है। वह मुझे हमेशा संतुष्ट दिखाई देता था।</span><br />
<div style="text-align: center;">
<img alt="hanuman mandir.jpg के लिए चित्र परिणाम" src="https://encrypted-tbn3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSZ7gJnKSV_J9wjEaivIIDP_B80OYCeSM3nuw41Jghbug3rmU44-Q" /></div>
<span style="font-size: large;">मैं कभी कभी सोचता था कि मिठाई वाले ने क्यों अपने लड़के को इस काम में लगा रखा है ? वह क्यों नहीं उसको पढ़ाता-लिखाता है।</span><br />
<span style="font-size: large;">एक दिन मुझे मालूम चला कि वह मिठाई वाले का बेटा न होकर उसका नौकर है। कालू के पिता नहीं थे और उसकी मां उसकी देखरेख करती थी। कालू स्कूल भी जाता था और इधर-उधर काम करके अपना स्कूल का खर्चा भी चलाता था। मुझे कालू से थोड़ी हमदर्दी सी हो गई लेकिन मात्र मेरी हमदर्दी से कालू का पेट तो भर नहीं सकता था। कालू हमेशा मुझे काम करता मिलता था। पर मैं उसको कभी कुछ दे नहीं सका। वह तो मात्र प्रसाद के एक छोटे से टुकड़े को पाकर ही मेरे ऊपर निछावर था।</span><br />
<span style="font-size: large;">एक दिन मैने देखा कि कालू दुकान से दूर खड़ा है। मुझे दुकान वाले ने बताया कि उसने कालू को निकाल दिया है क्योंकि उसने दुकान में चोरी करने की कोशिश की है।</span><br />
<span style="font-size: large;">कालू ने उसकी बातों का प्रतिकार करते हुए कहा - "बाबू जी यह झूठ बोल रहे हैं। मैंने आज तक चोरी नहीं की है। ये मेरे काम के पैसे नहीं देना चाहते हैं इसीलिए ऐसा कह रहे है। आप मेरे पैसे दिलवा दीजिए नहीं तो मैं स्कूल की फीस नहीं जमा करवा पाऊँगा।" - उसने कातर दृष्टि से बहुत सी उम्मीद के साथ मुझसे कहा।</span><br />
<span style="font-size: large;">पता नहीं क्यों कालू की कातर वाणी भी मुझे भेद नहीं पाई। मुझे मन ही मन लगा कि कालू ने जरूर चोरी की होगी। मुझे कालू के भोलेपन में उसकी चालाकी दिखाई देने लगी। मैंने धीरे से मिठाई वाले से कहा - "सच भाई! आज के जमाने में किस पर विश्वास किया जाए कुछ समझ मे नहीं आता है।"</span><br />
<span style="font-size: large;">मैं भगवान के दर्शन कर पुण्य लूटता हुआ घर वापस चला आया। इसके बाद कई मंगलवारों को मुझे कालू नजर नहीं आया। फिर महीनों बाद एक दिन कालू मुझे मंदिर के बाहर खड़ा मिला। मुझे देखते ही वह मेरी ओर चला आया। वह शायद मेरा ही इंतजार कर रहा था। उसने उदास आंखो से कहा - "बाबूजी मेरी मां बहुत बीमार है। कुछ रूपये उधार दे दीजिए। मैं आपका रूपया जरूर वापस कर दूंगा। आप तो भक्त है। सदा ईश्वर पर विश्वास करते हैं। मैं विश्वास दिलाता हूँ कि आपको पैसा अवश्य वापस कर दूंगा।"</span><br />
<span style="font-size: large;">मैंने कालू को देखा। मुझे लगा वह सच बोल रहा है। मुझे चुप देखकर उसने कहा - "साहब आप पता नहीं कितने रूपये व मिठाई भगवान पर चढ़ा जाते हैं। ढेर सारा पेट्रेIल मंदिर आने के लिए खर्च कर डालते हैं। एक पचास का नोट मुझे भी उधार दे दीजिए। साहब मेरी मां बच जाएगी।" - उसने व्याकुल आवाज में कहा। उसकी रोनी सी आवाज ने मुझे आहत तो कर दिया किन्तु उस पर पचास रुपया खर्च करने का औचित्य मेरा मन नहीं समझ सका। मैंने उसकी बात का कोई भी जवाब नहीं दिया। मैं आगे बढ़ने लगा तो वह मेरे पैरों में गिर पड़ा और बोला- "बाबूजी मेरी मां मर जाएगी। मैं अनाथ हो जाऊँगा। मेरे ऊपर कृपा करिये बाबूजी। मेरी माँ को बचा लीजिए।"</span><br />
<span style="font-size: large;">मैंने टालने के लिए मजबूर होकर कहा - " मेरे पास रुपए नहीं हैं।"</span><br />
<span style="font-size: large;">"बाबूजी प्रसाद चढ़ाने के रुपए ही मुझे उधार दे दीजिए। यह मेरे लिए वरदान के समान होगा।" - उसने कहा.</span><br />
<span style="font-size: large;">मैंने उसकी बातें अनसुनी सी कर दीं। मैं एक रूढ़ीवादी की तरह भगवान के दर्शन करने चला गया। जब मैं वापस आया तो वह प्रसाद का टुकड़ा प्राप्त करने के लिए वहां पर उपस्थित नहीं था। मेरा मन खिन्नता से भर गया। मुझे लगा कि मुझे उस पर विश्वास करना चाहिए था। उसकी सहायता करनी चाहिए थी। आज प्रसाद चढ़ाकर अवश्य ही भगवान प्रसन्न नहीं हुए होंगे। भगवान तो सदा दुखियों के साथ ही रहते हैं।</span><br />
<span style="font-size: large;">कालू की सहायता न करने का मुझे बेहद अफसोस था। कालू की पीड़ा मेरे मन में घर कर गई। हर मंगलवार को मैं अब मंदिर के आसपास कालू को ढूंढा करता था। मुझे बेहद अफसोस था कि मैंने उसकी सहायता नहीं की। उसके असीम विश्वास को मैंने ठेस पहुंचाई थी। अब मैं कालू की सहायता करके प्रायश्चित करना चाहता था।</span><br />
<span style="font-size: large;">फिर एक दिन जब मैं यात्रा के लिए रेलवे स्टेशन पहुंचा और टिकट खरीदकर मैं चाय पीने के लिए एक ठेले पर खड़ा था कि तभी किसी की आवाज आयी - "बाबूजी नमस्कार! कैसे हैं आप ?"</span><br />
<div style="text-align: center;">
<img alt="boot polisher.jpg के लिए चित्र परिणाम" src="https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcRU7p3OpEEc7R-EP-2s8fhxi46wR9kWx3lrUnUHYoAJmvtkXqboWQ" /></div>
<span style="font-size: large;">मैंने देखा कि हंसता हुआ कालू मेरे सामने खड़ा है। उसके चेहरे पर अब पहले जैसी मासूमियत नहीं थी। मुझे लगा कि वह एकाएक काफी सयाना हो गया है। एक छोटा सा बच्चा इतनी कम उम्र में इतना परिपक्व कैसे बन जाता है ? मेरे मन में कई प्रश्न उठने लगे। इससे पहले कि मैं कालू से कुछ पूछता उसने जाने की इजाजत मांगी। मैंने प्रायश्चित के कारण बटुवे से सौ रुपए का एक नोट कालू को देना चाहा पर कालू ने बड़ी ही गंभीरता से कहा - "बाबूजी मुझे अब रुपयों की आवश्यकता नहीं है। मैं भीख भी नहीं लेता। आज मैं अनाथ हूं। इस दुनिया में अकेला। उस दिन आपने मुझे रुपए नहीं दिए पर किसी और को भी मेरे ऊपर दया नहीं आई। थोड़े से पैसों के कारण मेरी मां चली गई। जब मनुष्य के दुख को मनुष्य नहीं समझ सकता है तो आप कैसे मान लेते हैं कि ऐसे मनुष्यों की पुकार को ईश्वर सुनता होगा ?"</span><br />
<span style="font-size: large;">"माफ करना मुझे।" - मैंने प्रायश्चित की अग्नि में जलते हुए सौ रुपए का नोट पकड़ाने का प्रयास किया।</span><br />
<span style="font-size: large;">"अब नहीं बाबूजी। यह नोट मेरी मां को अब वापस नहीं ला सकता।" - कालू ने सिर हिलाते हुए कहा और फिर वह धीरे से वापस मुड़ गया। मैंने डबडबाई आंखों से देखा कि कालू के कंधे पर आज स्कूल के बस्ते के स्थान पर पालिश वाला झोला लटका हुआ था। उसकी इस हालत के लिए मैं भी एक हद तक जिम्मेदार था। इस पीड़ा से विमुक्त होने का मेरे पास कोई मौका नहीं था।</span><br />
<div style="text-align: center;">
<img alt="boot polisher.jpg के लिए चित्र परिणाम" src="https://encrypted-tbn2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSJpQqCMHu_dnM-Cqh9q1vXeZVtCK3ryHUMmmXp7YsVFuTSZJnBCw" /></div>
</div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-61224555656486385672015-03-25T14:31:00.001+05:302015-03-31T22:08:49.097+05:30थैंक्यू डाक्टर<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 24px;"><span class="Apple-style-span" style="color: red;">थैंक्यू डाक्टर</span></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="color: red;"><span style="font-size: 23.9999980926514px;">कहानी: हेम चन्द्र जोशी </span></span></div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 24px;"><span class="Apple-style-span" style="color: red;"><br /></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhnuXh6D_CGZMmcrjYIV_A0-c5GmgvLiPpsak9SCJ8Rg3gtmwEwjCSSwahLYoDQOxkkWw_-OhqjAqOOKQuf3UsGlUQJ3BWtAIZTTOQsEMgzArTUmAv-17U3XFiXrApQGIVwByv4yW1XWNps/s1600/20130916_160257+(1).jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhnuXh6D_CGZMmcrjYIV_A0-c5GmgvLiPpsak9SCJ8Rg3gtmwEwjCSSwahLYoDQOxkkWw_-OhqjAqOOKQuf3UsGlUQJ3BWtAIZTTOQsEMgzArTUmAv-17U3XFiXrApQGIVwByv4yW1XWNps/s1600/20130916_160257+(1).jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 24px;"><span class="Apple-style-span" style="color: red;"><br /></span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">मेरा काम ही ऐसा है कि छोटे बच्चे मेरे पास आना पसंद नहीं करते हैं। जो आता भी है उसे जाने कितना बहला व फुसला कर उनके माता-पिता मेरे पास लाते हैं। मेरे क्लीनिक के आगन्तुक कक्ष तक तो अक्सर सब ठीक ठाक चलता है। पर डैंन्टल चेयर पर बैठते-बैठते करीब-करीब सभी बच्चे की सांसे थम सी जाती है।</span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">एक दिन की बात है। एक व्यस्ततम दिन का कार्य निपटा कर मैं क्लीनिक से घर पहुंचा ही था। तभी मुझे लगा कि बाहर कोई आया है। मालूम करने पर पता चला कि एक महिला एक बच्ची के साथ खड़ी हैं। वे बच्ची को दिखाना चाहती थी। मैं बहुत थका हुआ था। थोड़ी देर आराम करने के बाद मुझे फिर देर रात तक शाम के मरीजों को देखना था। मुझे खीज सी आ गई थी। फिर भी मै यह सोच कर बाहर निकला कि मैं उनको शाम को क्लीनिक में आने को कह दुंगा। बाहर निकलते-निकलते न जाने कहां से मुझे मां की नसीहतें याद आ गई। पहले दिन जब मैंने अपने घर में क्लीनिक खोली थी तो मां ने मुझसे कहा था - " बेटा अपने घर व क्लीनिक से कभी किसी को निराश वापस मत भेजना यही तुम्हारी सफलता की कुंजी होगी।" यह विचार आते आते मेरी थकान न जाने कहाँ फुर्र हो गई । </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">"नमस्कार डाक्टर साहब। मैं असमय कष्ट देने के लिए क्षमा चाहती हूं। पर क्या करुं। मेरी बेटी कुछ देर पहले स्कूल में गिर गई थी। इसका सामने का दांत थॊडा सा टूट गया है। यदि आप देख लेते तो बड़ी कृपा होगी।" एक सधी आवाज में उन्होंने विनती की। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">मैंने बच्ची का दांत देखा और उनसे कहा कि घबराने की कोई बात नहीं हैं। साथ ही हिदायत दी कि यदि दांत में ठंडा गरम लगे तो दिखाने चली आयें और ध्यान रखें कि दांत काला न पड.ने पाये। यह कह कर मैंने एक कागज में कुछ दवाईयाॅ लिख कर उन्हें दे दीं।</span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">कुछ दिन बाद वह बच्ची अक्सर रिक्शे में बैठी मुझे स्कूल जाते दिखती थी। मैं समझ गया कि उसका घर कहीं आस पास ही है। करीब एक दो माह के बाद वह महिला फिर एक दिन मेरे क्लीनिक में उस बच्ची का हाथ थामे आई। बच्ची कुछ रूआंसी सी थी। उन्होंने पुरानी बात का ज्रिक करते हुए मुझे बताया कि दांत टूटी हुई जगह से हल्का सा काला पड.ने लगा है। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">उनकी चिंता को दूर करते हुए मैंने कहा,- "घबराने की आवश्यकता नहीं हैं, दूध के इस दांत को तो टूटना ही है। बस इसे समय से पहले निकालना पड़ेगा । नया दांत फिर कुछ समय बाद अपने आप निकल आयेगा। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">वह नन्ही बच्ची सौम्या हमारी बातों को बडे. ध्यान से सुन रही थी। उसने झट से अपने मुहॅं पर हाथ रखते हुए कहा- "अंकल मैं दांत नहीं निकलवाउंगी । मुझे बहुत दर्द होगा।" </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">मै हंस पड़ा</span></span><span style="color: #660000; font-size: large;">।</span><span style="color: #660000; font-size: large;"> मैंने पूछा- "बेटा तुम्हारा तो अभी तक एक दांत भी नहीं टूटा है। फिर तुम्हें कैसे मालूम कि बहुत दर्द होता है?"</span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">सौम्या बहुत देर तक चुप रही। कई बार पूछने पर उसने बताया कि यह बात घर से चलते समय उसके भाई ने उसे बताई थी। तब मैंने कहा कि उसे भाई ने उससे झूठ कहा है। उसके बिल्कुल दर्द नहीं होगा। उसने बड़ी मुश्किल से अपना मुहॅं खोला। इंजेक्शन की सुई देखते-देखते उसकी आॅंखे डबडबा उठी। फिर मेरे इंजेक्शन लगाने की कोशिश को उसने एक झटके में अपना हाथ चला कर विफल कर दिया। इंजेक्शन की सुंई टेढ़ी हो गई। आखिरकार हार मानकर उसकी मां उसे लेकर वापस चली गई क्योंकि फिर सौम्या ने अपना मुहॅं खोला ही नहीं।</span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">लेकिन सौम्या के इस प्रकार चले जाने से समाधान तो होना नहीं था। मजबूरन कुछ समय बाद सौम्या को दोबारा मेरे पास आना पड़ा</span></span><span style="color: #660000; font-size: large;">।</span><span style="color: #660000; font-size: large;"> अब दांत काफी नीचे तक खराब हो चुका था। उसका निकालना अब अति आवश्यक था वर्ना इंफैक्शन जड़ तक बढ़ सकता था। मैंने सौम्या की हिम्मत बढ़ाते हुए कहा- "बेटे तुम्हारे बिल्कुल दर्द नहीं होगा। तुम कुर्सी के दोनों डन्डों को जोर से पकड. कर रखो । मैं दवाई लगा देता हूं। यदि दवाई लगाने में दर्द हो तो तुम हाथ हिला देना। मैं समझ जाऊँगा। इसके बाद हम सोचेगें दांत उखाड़ना है कि नहीं?’ </span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">सौम्या ने मेरे चेहरे को ध्यान से देखा। शायद वह यह पढ़ने की कोशिश कर रही थी कि मै उससे सच बोल रहा हूं या झूठ ? फिर उसने एक नटखट मुस्कान के साथ हाथ बढ़ाते हुए कहा- "तब करिये प्रौमिस ! आप दांत नहीं उखाड़ेंगे. "</span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">"प्रौमिस बेटे।" - मैंने अपने गले को छूते हुए कहा। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">सौम्या ने ज्यों ही अपना मुहॅं खोला, मैंने फुर्ती से दायें हाथ में छुपाया हुआ इंजैक्शन उसे लगा दिया। मैं जानता था कि सौम्या को मात्र सुईं का भय सता रहा था अन्यथा एनैस्थिसिया के इंजैक्शन का दर्द तो साधारण इंजैक्शन से भी कम होता है। सौम्या जोर से रोने लगी। दर्द नहीं वह घबराहट का रोना था। अतः मैंने सौम्या के हाथ में एक दांत का टुकड़ा रखते हुए कहा- "तुम झूठमूठ रो रही हो। दांत को दवाई लगते ही अपने आप निकल आया और अब तुम्हारे कोई दर्द नही हो रहा है।"</span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">सौम्या एक मिंनट को अचकचा गई। उसने उलट पुलट कर दांत देखा। फिर पाया कि वास्तव में उसके कोई दर्द नहीं हो रहा था। फिर वह क्यों रो रही है ? उसने रोना हल्का कर दिया। फिर उसने अपनी मां व मेरे चेहरे की ओर देखा। दोनों के चेहरो पर हल्की सी मुस्कराहट को देख कर वह समझ गई कि उसको धोखा दे दिया गया है। वह आश्चर्यचकित थी कि बिना दर्द के उसका दांत कैसे बाहर निकल गया अतः अब वह दुगने वेग से रोने लगी। कुछ देर समझाने के बाद वह शान्त हो गई। अब तक मेरा इंजैक्शन काम कर चुका था। दांत की जडे. सुन्न हो चुकी थीं। मैं जानता था कि अब दांत निकालने पर सौम्या को को कोई दर्द नहीं होना था। मैने सौम्या से पानी का कुल्ला करने को कहा। फिर दांत की जड. में रूई लगाने के लिए मुहं खॊलनॆ को कहा। सौम्या की हिम्मत वापस आ गई। उसने दोबारा मुहॅं खोल दिया। अब मैंने बड़ी आसानी से उसका खराब दांत उखाड. कर बाहर कर दिया। सौम्या थोड़ी घबराई जरूर पर असली काला दांत अब उसके हाथ में था। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">"यह क्या हैं अंकल ? " - उसने आश्चर्य से पूछा।</span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">"बेटे, यह हैं तुम्हारा असली काला दांत जो गिर जाने से टूट गया था।" मैंने हंस कर उत्तर दिया। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">"तो वह पहले वाला दांत ?" - वह धीरे से बुदबुदाई और फिर नाराज होकर बोली- "अंकल, आपने दो बार मुझसे झूठ बोला है। साथ ही साथ आपने अपने प्रैामिस को भी तोड़ा है। जाइये मैं आपसे बात नहीं करती।"- वह रूठ कर बोली। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">थोड़ी देर बातचीत के बाद उसकी मां वापस जाने को मुड़ी। उन्हॊने सौम्या से कहा- "बेटा अंकल से थैक्यू कहो। देखो तुम्हारा दांत ठीक हो गया।"</span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiVPYHSvLl8YD3QyH1iW1o5AR7p4OItzGVfQqHNEnsauWbQYOZ8NwQ6_qUZTweHEYIg9cz1lihpLqODzf-S31wmL-M65Rgk7lBuviLYM_d0hILVSPISMAMEUuRG0agCe009g7bojHbnIOM1/s1600/20130916_163008.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiVPYHSvLl8YD3QyH1iW1o5AR7p4OItzGVfQqHNEnsauWbQYOZ8NwQ6_qUZTweHEYIg9cz1lihpLqODzf-S31wmL-M65Rgk7lBuviLYM_d0hILVSPISMAMEUuRG0agCe009g7bojHbnIOM1/s1600/20130916_163008.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;"><br /></span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">पर नाराज सौम्या ने बार बार कहने के बाद भी थैंक्यू नहीं कहा। फिर अंत में बोली- " अंकल झूठ बोलते हैं और अपना वादा भी तोड. देते हैं। मैं इनको थैंक्यू नहीं कहूंगी।" </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">मैं मुस्करा कर रह गया। उनके जाने के बाद मैं अपने काम में व्यस्त हो गया। इसके बाद सौम्या मुझे कई बार रिक्शे से स्कूल जाती दिखती रहती थी। पर जब भी उसका रिक्शा मेरे पास से गुजरता तो वह किसी बच्चे की ओट में छिप जाती। कभी कभी मुझे लगता था कि सौम्या से झूठ बोलकर कहीं मैने गलती तो नहीं की थी ? आखिर एक छोटी घटना से बच्चे का दिल इतना टूट सकता हैं मैं सोच भी नही सकता था।</span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">इस बात की बीते छह-सात महीने हो गए थे।एक दिन मैं क्लीनिक में काम कर रहा था। तभी भड़ाक की आवाज के साथ क्लीनिक का दरवाजा खुला। मैंने देखा सौम्या दौड़ी चली आ रही हैं। मैंने नाराज होकर कहा- " यह क्या बदतमीजी हैं बेटे, दरवाजा इस तरह खोलते हैं क्या ?" </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">"अंकल आप अपना सिर नीचे करिये । मुझे कान में एक जरूरी बात कहनी है।" - सौम्या ने एक मधुर आवाज में कहा। मैंने अपना कान नीचे कर दिया। सौम्या ने कान में कुछ न कहकर, धीरे से मेरे गाल को अपने नन्हे होठों से चूम लिया। फिर एक लिफाफा मेरे हाथों में थमा दिया। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">"यह क्या हैं सौम्या ? " -मैने आश्चर्य से पूछा। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">"खोलकर तो देखिये अंकल।" - सौम्या ने उत्तर दिया। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">लिफाफे के अन्दर सौम्या के द्वारा बनाया हुआ एक कार्ड था। जिसमे बड़े-बड़े अक्षरों में लिखा था। - "थैक्यू डाक्टर।"</span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">मेरे लिफाफा खेालते-खेालते सौम्या वापस भाग चली थी। मैंने सौम्या की ओर देखते हुए आवाज लगाई। - " यह किसलिए सौम्या ? "</span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">मेरे प्रश्न पूछने तक वह दरवाजे के पास पहुँच चुकी थी। उसने पलट कर मेरी ओर देखा। फिर मुस्कुराते हुए अपनी अंगुली से छोटे से निकलते हुए दांत पर इशारा करके बोली- "इस सुन्दर दांत के लिए अंकल।" दूसरे ही क्षण वह वह भड़ाक से दरवाजा बंद करके बाहर चली गई। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">"यह सब क्या चक्कर था डाॅक्टर ? " - मेरे मरीजों व सिस्टर ने एक स्वर में आश्चर्य से मुझसे पूछा। </span></span></div>
<div>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="color: #660000;">"आप लोग नहीं समझेगें। एक नन्हें मरीज ने मुझे माफ ही नहीं किया वरन् मेरे विश्वास को कई गुना बढ़ा दिया हैं।"- मैंने मुस्कराते हुए कहा और दुगने उत्साह से अपने काम में लग गया।</span></span></div>
ये अजब सी चाहत है मेरी, कुछ बता सकता मैं नहीं.
या तो चाहिए सब कुछ मुझको, या तो फिर कुछ भी नहीं.</div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-34820497003408268742015-03-24T22:56:00.000+05:302015-03-24T22:56:39.754+05:30अन्धेहो क्या?<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<h2 style="text-align: center;">
<span style="color: magenta; font-size: x-large;">अन्धेहो क्या?</span></h2>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><b>कहानी</b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><b><span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हेम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चन्द्र</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जोशी</span></b></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgDc4y-Vu77LvJQ_U_NhlL9RDOCEPv8G3Edfoi4kJasuBkscawYHK6m7kkeNf5s9JefG5HfBHBW0KgFu5ShSCiGwQrpL1Y0y3MrtSvUFq7VjxykEK1qVG5_kLy07pOFfZOLmYfAL7H9juSE/s1600/102_3587.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgDc4y-Vu77LvJQ_U_NhlL9RDOCEPv8G3Edfoi4kJasuBkscawYHK6m7kkeNf5s9JefG5HfBHBW0KgFu5ShSCiGwQrpL1Y0y3MrtSvUFq7VjxykEK1qVG5_kLy07pOFfZOLmYfAL7H9juSE/s400/102_3587.JPG" height="265" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b> <span style="color: magenta;"> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कम्प्यूटर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">विडियो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गेम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खेलते </span><span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खेलते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंखे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कमजोर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चला।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अक्सर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दर्द</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खास</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">किताबें</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पढ़ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कक्षा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ब्लैक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बोर्ड</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिखा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धुधंला</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिखायी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बात</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पापा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पापा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आँखों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">डाक्टर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पास</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">डाक्टर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंखे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">टैस्ट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बताया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंखे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कमजोर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हैं।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इसके</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उन्होंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आँखों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कसरतें</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बतायी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगाने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आज</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पीछा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">छोड़ा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घटना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगभग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पांच</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बीत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हैं।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यहाँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हाईस्कूल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँचते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँचते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथियों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मुद्दीन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चिढ़ाना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">छोड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कक्षा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जैसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वाले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कई</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे।</span></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बच्चे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मानते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हाईस्कूल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कक्षा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">विशेष</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जाती</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हमको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बोर्ड</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">परीक्षा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होती</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">समझने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हैं।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फैशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हिस्सा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टाईलिस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खरीद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रखा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नजर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धूप</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">काम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आखिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धूप</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रंग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हल्का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गाढ़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वाले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फोटोक्रोमेटिक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लैन्सों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कक्षा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रौब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अलग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फैशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंधी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उद्दंड</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चला</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">किसी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बात</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सीधा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उत्तर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भाता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्लास</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यदा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कदा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मौका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">शरारतें</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जाता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मोहल्ले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साईकिल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गाँव</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वाला</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घूम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तलाश</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मिल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रोक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाबू</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आप</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देंगे।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बहुत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ढूंढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हूँ।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हिन्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिखा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ओर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बढ़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऊपर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नीचे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दरअसल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाबू</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अच्छा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आखिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जैसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपटूडेट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लड़के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साहब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पुकारना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चाहिये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तिरछी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">निगाहों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">परचे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पढ़ा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मालूम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मालूम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ठीक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इससे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रौब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जायेगा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अतः</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ठीक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रौब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>-” <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भय्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर्चा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हिन्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिखा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यदि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अंग्रेजी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिखवा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लाओ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">शायद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सकूँ।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गाँव</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वाला</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आवाक्</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देख</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आगे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कोई</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बात</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">समझ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चूर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आगे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बहुत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बेहतरीन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उत्तर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऐसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऊट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पटांग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बातों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खुश</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जाता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऐसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इधर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उधर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चक्कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मार</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मोड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लाठी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वाले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एकाएक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सामने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एकाएक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जोर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ब्रेक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगाना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आश्चर्य</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जिस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बचाने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जमीन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पास</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इतना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">शिष्टाचार</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">न</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सहारा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दे।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्रोध</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गुस्से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चिल्लाकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सड़क</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देख</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सकते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कपड़ो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मिट्रटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">झाड़ता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाबू</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हूँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लाठी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सहारे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चलता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हूँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लाठी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठाकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दीजिये।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दीनता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आग्रह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">किया।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिखता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करूँ</span> ? <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सड़क</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चलते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span>? <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बेकार</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चोट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगवा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के।</span> “ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ली</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">डण्डा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठाकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आपा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गुस्से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">विवेक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इतना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">समझ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सकता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अंधा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">डण्डे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कैसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ढूंढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठायेगा।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दो</span>-<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चार</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आदमी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वहां</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उन्होंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">डण्डा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठाकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धन्यवाद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आगे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड</span>‐<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़ाता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आखिरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लोग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सड़क</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घूमते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हैं।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इनकी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वजह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फोकट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चोट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इनको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बन्द</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करके</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रखना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चाहिये।</span></b></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_qlRChGAHJgP3Vbo26irFhsErue4ivCqlYMfsUjdBT8c0dNqcop3snI3HXb_VY9D3xt1YAvxhX0wRyQtELz7Kdk8JWcFSrUkeDiUGsPh74r60zrJ7UaXcE1p9NTR2Wd4svtrVWeCUwVTV/s1600/102_3604.JPG" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_qlRChGAHJgP3Vbo26irFhsErue4ivCqlYMfsUjdBT8c0dNqcop3snI3HXb_VY9D3xt1YAvxhX0wRyQtELz7Kdk8JWcFSrUkeDiUGsPh74r60zrJ7UaXcE1p9NTR2Wd4svtrVWeCUwVTV/s320/102_3604.JPG" height="213" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b><br /></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">शाम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रेलवे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जाना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यात्रा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाहर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मौका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अच्छा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पाकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आपको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">छोड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आऊँगा।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दरअसल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चलाना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चाहता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हामि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">शाम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बात</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इन्तजार</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रात</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नौ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बजे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गाड़ी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लेकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँच</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">असली</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चलाने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बहुत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थोड़ी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँचना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चाहते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उनका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आरक्षण</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कन्फर्म</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँच</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">परिचित</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">किसी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ढूंढ़ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उन्होंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जाओ</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रिजर्वेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चार्ट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आओ।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वेटिंग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिस्ट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नाम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो।</span>“</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रिजर्वेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बोर्ड</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ढूंढ़ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आगे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">निकल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जगह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लोगों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भीड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लोग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नाम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कोशिश</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भीड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घुस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आरक्षण</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चार्ट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पास</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँचने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पाया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हूँ।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दरअसल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कारण</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लाना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भूल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बहुत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कोशिश</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पाया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पीछे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लोग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जोर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ट्रेन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बैठें।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़ी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुश्किल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बिना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पढ़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिखा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अनपढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">महसूस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंखे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कमजोर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इतना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">परेशानी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कितना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">श्राप</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुश्किल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्षणों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बगल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खडे़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हमउम्र</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लड़के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फरियाद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भाई</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एल</span>0 <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एम</span>0 <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">त्रिपाठी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रिजर्वेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देख</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दीजिये।</span>“</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">झिड़कते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span> ? <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खुद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देख</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लेते।</span>” <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़बड़ाता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भीड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाहर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चला</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span>“</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">न</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कारण</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कितनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बेइज्जती</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">झेल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सोचा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यदि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अंधा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होता।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सुबह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">टकराये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">याद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कितना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भला</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बुरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ईश्वर</span> , <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">माफ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करना।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बहुत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खराब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आदमी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हूँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऐसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">काम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">न</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करूँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">प्रार्थना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बद्तमीजियाँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करके</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">याद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पछतावा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आओ</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रिजर्वेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पीछे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आवाज</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पछतावे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धीरे</span>-<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धीरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पीछे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भगवान</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">किसी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंखे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खराब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करना।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऐसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भाव</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे।</span></b></span><br />
<span style="color: magenta;"><b><span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;"><br /></span></b></span></div>
ये अजब सी चाहत है मेरी, कुछ बता सकता मैं नहीं.
या तो चाहिए सब कुछ मुझको, या तो फिर कुछ भी नहीं.<br />
<br />
<br /></div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-33037488939589426592013-04-22T13:58:00.001+05:302015-03-14T00:28:00.817+05:30इतने साल बाद Hindi story by Hem Chandra Joshi<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<h2 style="text-align: center;">
<span style="color: red;">इतने साल बाद </span></h2>
<h3 style="text-align: center;">
<span style="color: red;">कहानी : हेम चन्द्र जोशी </span></h3>
<br />
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">आज मैं बहुत खुश था। मेरे बेटे ने फौन पर मुझे सूचना दी थी कि अगले सप्ताह वे सब एक महीने की छुटटी में भारत वापस आ रहे हैं। सच, पिछली बार जब वे लोग ब्रिटेन गये थे तो मेरा पोता सचिन उनके गोद में गया था। फिर मैंने इन्टरनैट में वीडियों में बातें करते हुए उसको लड़खड़ाते हुये चलना सीखते देखा था। वैज्ञानिकों ने भी क्या चीज बना डाली । मीलों दूर होते हुये भी लोग ऐसे लगते हैं कि मानो सामने बैठ कर बातें कर रहे हों । न जाने कितने दिनों से सचिन को एक एक चीज सीखता हुआ मैं देख रहा था। सचिन ने तो अब चलने के साथ साथ खूब बोलना भी सीख लिया था। आखिर तब से चार साल बीत चुके थे।</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiC13DJYYpiiSfR0_MQTS9p2ZbC8I3kkNDKsw-GBM5riCxKRUX3Pwex7WFCz52cTXxAbzNFuiB1HmOPvyegZjeVVJQxFpp9rX1v1jz1aNPFCRuJtrJVeqygsK6Z17iuGYfRCxzg0yf6M0S8/s1600/403814_2926645294324_1506679680_2940838_1495738000_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiC13DJYYpiiSfR0_MQTS9p2ZbC8I3kkNDKsw-GBM5riCxKRUX3Pwex7WFCz52cTXxAbzNFuiB1HmOPvyegZjeVVJQxFpp9rX1v1jz1aNPFCRuJtrJVeqygsK6Z17iuGYfRCxzg0yf6M0S8/s320/403814_2926645294324_1506679680_2940838_1495738000_n.jpg" height="238" width="320" /></a></div>
<span style="color: blue;"><br />
</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">जब सचिन इन्टरनैट में मुझसे बातें करता तो मैं मन ही मन सोचता था कि जब वह वास्तव में मेरे पास आयेगा तो हमको तुरन्त पहचान लेगा क्या ? या फिर हमको एक नयी शुरुवात करनी पडे़गी। खैर अब तो बहुत शीघ्र ही वे आने वाले थे। सब कुछ पता चल ही जाना था। ऐसा ही मन में विचार आ रहा था।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">वास्तव में जब आदमी बूढ़ा हो जाता है तो उसके पास कोई काम धाम तो रह नहीं जाता है। और काम धाम नहीं रहता तो उसके पास बातें करने के लिये भी कोई नयी चीजें नहीं रहती है। इसी लिये वह पुरानी यादों को संजोये, उनके बारे में ही शायद अक्सर सोचा करता है। कम से कम मेरा तो कुछ ऐसा ही हाल है। मैं जब भी इन्टरनैट में बैठकर अपने बेटे को “औन-लाईन” न पाकर भी झीकता हूँ तो मेरी पत्नी अक्सर यही कहती है कि-”आपको तो कोई काम धाम है नहीं। अब आप सोचते हो कि सब अपना काम धाम छोड़कर इन्टरनैट में बैठ जायें । पर ऐसा हो नहीं सकता।“</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>मुझे कुछ कहते नहीं सूझता था और मैं बड़बडाते हुये कुछ और काम में लग जाता था। पर मेरा मन एकटक बच्चों की ओर ही लगा रहता था। ऐसे ही खाली क्षणों में जब एक दिन मै अकेला बैठा सोच रहा था तो एकाएक मुझे बचपन की यादें ताजा हो गयी। यह मन भी कैसा है। एक ही क्षण में यह बुढ़ापे से बचपन में पहुँच जाता है।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>पापा कहते थे कि मेरे दादा जी बहुत अच्छे थे। पापा बताया करते थे कि दादा जी सदा अपनी कक्षा में प्रथम आया करते थे। यदाकदा पापा जब पिताजी की एक पुरानी डिक्सनरी को प्रयोग करते तो जरूर कहा करते थे कि यह दादा जी को कक्षा-9 में प्रथम आने पर मिली थी। देखो इसमें एक सार्टिफिकेट भी चिपका हुआ है। यही कारण था कि यह शब्दकोष घर में किताबों के बीच विशिष्ट स्थान बनाये हुआ था। पिताजी कभी दादाजी की हस्तलिपि की तारीफ करते थे तो कभी उनकी अंग्रजी की। पर मेरे बालमन को ये बातें समझ में नहीं आती थीं। क्यों कि दादा जी मुझे बिलकुल पसन्द न थे।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">मैं अक्सर दादा जी पर नाराज होकर कहता ”दादाजी, आपके नाखून कितने गन्दे हो रहे हैं। आप इनको काटते क्यों नहीं हैं?“</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">दादाजी अपने हाथों को देखते और फिर कहते -“ऐसे ज्यादा तो नहीं बढे़ हैं। खाली बातें क्यों करता है?“</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">मै कहता था कि आप मेरे दोस्तों से मिलने मत आना तब वे हॅसते हुये कहते थे-”ठीक है यार। तेरे दोस्तो के सामने नहीं आऊंगा । ठीक है?“</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">मेरी अक्सर उनसे उनके कपड़ो के बारे में भी नोकझोक हुआ करती थी। मैं उनसे कहता -”दादाजी कमीज बदल लीजिये। देखिये यह गन्दी हो गयी है।“</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">तब दादाजी अपने कपड़ो को देखते और फिर कहते -“ अरे आज सुबह ही तो कमीज बदली है। इतने जल्दी कैसी गन्दी हो जायेगी?”</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">”दादा जी, आज आप किचन गार्डन में काम कर रहे थे। वहीं गन्दी हो गयी होगी ।” मैं उनको समझाता था पर वे बात नहीं मानते थे। उधर दादाजी जितना मेरे पास आना चाहते मैं उनसे उतनी ही दूर भागना चाहता था।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">उन बचपन की यादों को सोचता हुआ अक्सर मुझे भय रहता कि कहीं सचिन भी मुझसे ऐसा ही व्यवहार तो नहीं करेगा? पर मैं अपने मन की आशंकाओं को किसी के साथ बाँट भी नहीं सकता था क्यों कि मुझे मालूम था कि सभी एक ही बात कहेंगे -“आपको तो बस ऐसा ही सूझता है।”</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">फिर वह दिन भी आ गया जब अपने मां-बाप के साथ सचिन आ पहुंचा। मैं भी उसको लेने हवाई अडडे पहुंचा । इन्टरनैट में मुझसे खूब बात करने वाला सचिन मुझे कुछ गुमशुम सा दिखायी दिया। सबने कहा कि अभी-अभी आया है इसलिये शरमा रहा है। कार की पिछली सीट में वह मेरे पास ही बैठा पर उसने मुझसे कोई ज्यादा बात नहीं की।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">मैंने महसूस किया कि वह बीच-बीच में मुझको बड़ी गौर से देख रहा है। पर उसके मन में क्या चल रहा है मैं जान नहीं पाया।</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="color: blue;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEikkSyggaTuUX8USjy55LOmgEcQz8Lj1swysCSKGcnHsBX7dGC0rzs4U6KuyMv8dVxwBRP0pz2n_96XKFxChmVAMWR8s3FlUy6ObJdZZs3zp5xB4pfnENqNEudR81lruHllh_M27PNRgc5K/s1600/Cannon+Pictures+675.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEikkSyggaTuUX8USjy55LOmgEcQz8Lj1swysCSKGcnHsBX7dGC0rzs4U6KuyMv8dVxwBRP0pz2n_96XKFxChmVAMWR8s3FlUy6ObJdZZs3zp5xB4pfnENqNEudR81lruHllh_M27PNRgc5K/s320/Cannon+Pictures+675.jpg" height="240" width="320" /></a></span></div>
</div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">“क्यों सचिन मुझे पहचान रहे हो क्या?” -मैंने बात बढ़ाने के लिये पूछा।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">सचिन ने सिर हिला कर हाँमी भर दी पर कुछ बोला नहीं । एक लम्बा रास्ता बस ऐसे ही कट गया पर सचिन में मुझे वह जोश नहीं दिखायी दिया जो वह इन्टरनैट में चैटिंग करते समय दिखाता था।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">अगले दिन सुबह सचिन व उसका पापा मेरे कमरे में आये। “उठ गये हैं पापा?”-मेरे बेटे ने पूछा।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">“हाँ हाँ, उठ गया हूँ । “- मैंने कहा।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">“दादा जी, आपका कमरा तो बहुत साफ सुथरा है पर आप इतने गन्दे क्यों बने रहते हो?” -सचिन का प्रश्न था।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">“सचिन। चुप रहो। ”- मेरे बेटे ने उसको डांटा ।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">“नहीं नहीं । उसको बोलने दो। “-मैंने कहा और मुझे अपनी वर्षो पुरानी बातें याद आ गयी।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;"><br />
</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">“क्यों सचिन, मेरा क्या गन्दा है ?” मैंने पूछा। </span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">”दादाजी आपके हाथ के नाखून कितने गन्दे हैं। ? पता नहीं आपने कब से नहीं काटे हैं ?“ - सचिन ने कहा।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;"> “बेटा मैंने तो ये नाखून कल ही काटे थे। ये गन्दे कैसे हो सकते हैं? ” - मैंने आश्चर्य से पूछा।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">“ कितने बेतरकीब कटे हुये हैं ये। और फिर जरा अपने पैर के नाखूनों को तो देखिये। कैसे हो गये हैं। ये ? ” -सचिन ने कहा और फिर मेज से उठा कर मेरा चश्मा मेरे हाथ में दे दिया।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">मैंने चश्मा लगाकर देखने की कोशिश की और फिर हाथ के स्पर्श से पैरों के नाखूनों को देखा जो वास्तव में काफी बढ़े हुये थे। मुझे अपने दादाजी कि याद आ गयी । शायद उनको भी तब दिखायी नहीं देता होगा।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">मैंने चश्मा लगाकर देखने की कोशिश की और फिर हाथ के स्पर्श से पैरों के नाखूनों को देखा जो वास्तव में काफी बढे़ हुये थे। मुझे अपने दादा जी कि याद आ गयी।शायद उनको भी तब दिखायी नहीं देता होगा।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">”सचिन, तब तो मेरी कमीज भी काफी गन्दी हो गयी होगी? “ - मैंने अनुमान लगा कर पूछा।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">“हाँ हाँ दादा जी । बहुत गन्दी है और पुरानी भी हो चुकी है।-सचिन ने कहा।</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgIHcbFJ2m8xyaJveUMZuzaC6sbFPYH-DARP8QBeKzc9fftHer7QJUMpmPJxnHKoTS9-BOJyRFMBUXuZyGIjb4ghqnQGLv80OrHIA66urnInZkGbele_ykX4w3op8r3pmauMliLK63dSlzN/s1600/Cannon+Pictures+668.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgIHcbFJ2m8xyaJveUMZuzaC6sbFPYH-DARP8QBeKzc9fftHer7QJUMpmPJxnHKoTS9-BOJyRFMBUXuZyGIjb4ghqnQGLv80OrHIA66urnInZkGbele_ykX4w3op8r3pmauMliLK63dSlzN/s320/Cannon+Pictures+668.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<span style="color: blue;"><br />
</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">मैं समझ गया। सब समय का फेर था। इतने साल बाद मुझे अपने दादा जी याद आ रहे थे और मुझे महसूस हो रहा था कि वे वास्तव में बहुत अच्छे रहे होगें । तभी तो मेरे पिताजी उनकी इतनी बड़ाई किया करते थे। पर एक प्रश्न अभी अनउत्तरित था। आखिर मेरी इन कमजोरियों के लिये जिम्मेवार कौन था? आखिर मैं या फिर मेरी देखभाल करने वाले घर के छोटे लोग। मैंने तो अपने दादा जी के नाखूनों का या फिर कपड़ो का कभी कोई ध्यान नहीं दिया। पर मैंने सचिन को प्यार से बुलाया और कहा- ”बेटे, अब मेरी आखें तुम्हारी जैसी तेज नहीं हैं। मेरी बूढी आखें अब समझ नहीं पाती है कि क्या गन्दा है और क्या साफ । इसलिये जब जब तक तुम मेरे पास हो मैं चीजों को तुम्हारी आँखों से देखूँगा। क्या तुम इस जिम्मेवारी को संभालोगे? शायद सचिन को कुछ भी समझ में नहीं आया। और तुरन्त ढूढकर नेलकटर ले आया। उधर गीली आँखों से मेरे बेटे ने आलमारी से निकाल कर साफ कमीज मेरे ओर बढा दी और रूंधे गले से कहा -” पिताजी यह जिम्मेवारी तो हम लोगों की है। लाईये मैं आपके नाखून ठीक कर दूँ ।</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: blue;">मैं अब चिन्ता मुक्त था क्यों मेरा पोता शायद हमसे कहीं अधिक समझदार था।</span></div>
<div>
<br /></div>
<a href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=7307378432869637042#editor/target=post;postID=3303748893958942659;onPublishedMenu" rel="nofollow" target="_blank">हिंदी कहानी इतने साल बाद</a></div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-67669753930586683452013-03-19T22:05:00.002+05:302015-03-13T22:33:33.770+05:30<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<h2 style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial; font-size: x-large;"> पसीजी हुयी रोटियाँ</span></span></h2>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial; font-size: x-small;"><br /></span></span></div>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial; font-size: x-small;"></span></span><br />
<h3 style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial; font-size: x-small;">
कहानी: हेम चन्द्र जोशी</span></span></h3>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial; font-size: x-small;">
</span><span style="font-family: arial;"></span></span>
<br />
<div style="font-size: small;">
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;"><br /></span></span></div>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
</span></span>
<br />
<h4>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
<span style="font-weight: normal;">कालेज में गरमियों की छुटियाँ शुरू हुयी तो मन बड़ा प्रसन्न हुआ। सोचा चलो कम से कम गरमियों की महीने तो हॉस्टल के खाने से छुटटी मिलेगी। हास्टल का खाना खाते-खाते मन भर गया था।<br />घर पहुँच कर मेरी दिनचर्या बिगड़ गयी। कहाँ तो हॉस्टल में सुबह नहा-घोकर आठ-साढे़ आठ के बीच नाश्ता कर लिया करते थे। अब घर में मैं रोज देरी तक टी0 वी0 देखकर, सुबह देरी से उठा करता था। नाश्ता भी लगभग साढे़ दस बजे के करीब खाया करता था। फिर देरी से </span><span style="color: black; font-weight: normal;">नाश्ता</span><span style="font-weight: normal;"> का प्रभाव यह था कि मैं लंच भी देरी से लेने लगा।<br /><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>उधर मम्मी सुबह-सुबह स्कूल के लिए निकल पड़ती थी। मम्मी के जाने के बाद खाना बनाने वाली आती और सब्जी रोटियाँ बनाकर कैसरौल में रख कर चली जाती । मम्मी जब स्कूल से घर लौटती थी तो उनको भूख लगी होती थी। अतः वह कपड़े बदल कर लंच लेने बैठ जाती । मैं पेट भरा होने के कारण उनके साथ टेबिल पर खाने नहीं बैठ पाता था। मम्मी के खाने के काफी देर बाद मैं माइक्रोवेब में सब्जियाँ गरम कर खाने की टेबल पर अकेला ही बैठता था। बस कुछ दिनों ऐसा की क्रम चलता रहा।</span></span></span></h4>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
</span></span>
<br />
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;"><span style="font-weight: normal;"><img src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9bvPdW8Bz8N5XMw1qT_2oqudnqRh4dtqZ2lfnchyiuOdrIQoqIN9sPHWnH3tpV0v_jKOYA-uf8nXSHhruznzG3rtbrgYbUFhDgdwf_wF0fQeFA7LhAUbZLRjz2Zes4kgImmRhffhtGJTv/s320/Eja+001.jpg" /></span></span></span></div>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
</span></span>
<br />
<h4>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
<span style="font-weight: normal;">फिर एक दिन खाना बनाने वाली लम्बी छुटटी लेकर चली गयी। उसके बेटे की शादी के कारण माँ उसको मना नहीं कर पायी। किन्तु हमारे घर का सिस्टम कुछ बिगड़ गया। अब मम्मी को सुबह कुछ जल्दी उठना पड़ता था ताकि वे खाना बनाकर स्कूल जा सकें। पर यह क्रम ज्यादा दिन नहीं चल पाया क्यों कि एकाएक मम्मी की तबियत खराब हो उठी।</span></span></span></h4>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
</span></span>
<br />
<h4>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
</span></span></h4>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
</span></span>
<br />
<h4>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
<span style="font-weight: normal;">मम्मी को स्कूल से छुटटी लेनी पड़ी और डाक्टर ने मम्मी को सलाह दी की वे कुछ दिनों तक हल्का खाना खायें। मम्मी अपने लिये अब कार्न फलैक्स, खिचड़ी या फिर ऐसी कोई चीज बनाती और मेरे लिये चार फुल्के बनाकर कैसराल में रख देती। बस यहीं से मेरी समस्या की शुरूवात हो चली। मम्मी की रखी रोटियाँ कैसराल में पसीज जाती थीं और सबसे नीचे की रोटी तो नीचे से बिलकुल गीली हो जाया करती थी। मुझको उसको खाने में बड़ा बुरा लगता था। पर माँ कि तबियत को देखकर मैं उनसे कुछ कह भी नहीं पाता था। दरअसल यह बहुत काफी था कि माँ खाना बनाकर जैसे-तैसे काम चला रही थी।</span></span></span></h4>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
</span></span>
<h4>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
<span style="font-weight: normal;">मैं अक्सर फुर्सत के क्षणों मे सोचता था कि माँ तो बहुत अच्छा खाना बनाती थी। अब उनकी इन रोटियों को ऐसा क्या हो गया है कि वे खाने में गीली हो जाती हैं? उनकी रोटियों से तो खाना बनाने वाली की रोटियाँ ही अच्छी थी। जो कम से कम गीली तो नहीं मिलती थीं। पर सच तो यह था कि माँ के बनाये खाने का स्वाद ही कुछ और था। माँ की सब्जियाँ और दाल की कुछ बात ही और थी। पर पसीजी हुयी रोटियाँ सचमुच खाने के मेज में मूड ही खराब कर देती थी।</span></span></span></h4>
<span style="color: blue;"><span style="font-family: arial;">
<h4>
<span style="font-weight: normal;">एक दिन मैंने माँ से कहा कि वे कैसरौल के अन्दर रोटियों को रखते समय एक नैपकिन की जगह दो नैपकिन को बिछा दिया करें । माँ कुछ समझ नहीं पायी। उन्होंने प्रश्न किया- ”क्यों ? ऐसी क्या आवश्यकता है।“</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">”ऐसे ही, रोटियाँ ज्यादा देर तक गर्म रहेंगी।“ -मैंने उत्तर दिया। दरअसल मैं माँ को बताना नहीं चाहता था कि आजकल रोटियाँ पसीज रही हैं। मेरी बात सुन कर माँ हॅंस पड़ी और बोली- ” बुद्रधू क्या कागज से भी कहीं रोटियाँ गरम रह सकती हैं?“</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">बात आयी और गयी । मैंने भी बात को नहीं बढ़ाया। मैं नहीं चाहता था कि माँ को बात सुनकर बुरा लगे। उधर माँ ने भी मेरी बात पर कोई ज्यादा ध्यान नहीं दिया।</span></h4>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhGVAcwEK3s9BbAONyZiHOV3P4EbGliljK1e7q7AOLnatsjbehX17FZhD8Wq2SECZB8b_Mcn0r7Rn2uDqBUjZ2ewd-g6DVIno_mJGSMpmvx5ZF-g6ulUYAg65aZapZUUXePM4zA2oPOdPW7/s1600/CIMG0045.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhGVAcwEK3s9BbAONyZiHOV3P4EbGliljK1e7q7AOLnatsjbehX17FZhD8Wq2SECZB8b_Mcn0r7Rn2uDqBUjZ2ewd-g6DVIno_mJGSMpmvx5ZF-g6ulUYAg65aZapZUUXePM4zA2oPOdPW7/s1600/CIMG0045.JPG" height="320" width="240" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-weight: normal;"><br /></span></div>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">इधर माँ कि खराब तबियत को सुनकर घर में दीदी आ गयी। अब काम सुचारू रूप से होना आरम्भ हो गया। कुछ दिन बाद बातों ही बातों में दीदी ने बताया कि अब माँ की तबियत काफी ठीक है। इसलिये से वापस जाने वाली हैं।</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">”ओह! दीदी । अब मुझे फिर माँ के हाथ की बनायी पसीजी हुयी रोटिमाँ खानी पड़ेगी।“- मेरे मुंह से अनायास ही निकल पड़ा।</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">”पसीजी हुयी रोटिमाँ ? मैं कुछ समझ नहीं पायी।“- दीदी ने आश्चर्य से मुंह फाड़ते हुये पूछा।</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">मैंने धैर्य से धीरे धीरे दीदी को सारी बातें बतायीं और कहा-”दीदी, अब तो माँ के बनाये खाने में वह बात नहीं रही। माँ की रोटियाँ तो कैसरौल में पसीज जाती हैं। उन गीली रोटियों को देखकर खाने का सारा मजा ही खराब हो जाता है। इससे अच्छी तो मिसरानी की रोटियाँ होने लगी हैं जो पसीजती तो नहीं हैं।“</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">दीदी मुझसे बहुत देर तक इस विषय में बात करती रही। पर उनको कुछ समझ में नहीं आया। वह इस बात को मानने को कतई तैयार न थी कि माँ की बनायी रोटियाँ अच्छी नहीं होती हैं। पर उनके पास मेरी बात को न मानने का कोई स्पष्ट कारण भी न था। । आखिरी में दीदी ने हार कर कहा-”अंकुर, तुम्हारी बात मेरे पल्ले बिलकुल नहीं पड़ रही है। यह तो मैं भलीभांति जानती हूँ कि कैसरौल के अन्दर सबसे नीचे वाली रोटियाँ कुछ पसीज जाती हैं। चाहे वे किसी की बनायी रोटियाँ हो । पर यहाँ सिर्फ माँ की बनायी रोटियाँ पसीजती हैं और मिसरानी की रोटियाँ नहीं, कुछ समझ में नहीं आता।“</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">हमारी बातों को शायद बहुत देर से माँ सुन रही थी। उन्होंने धीरे से मुस्कराते हुये हम दोनों को बुलाया और पूछा-”क्या बातें चल रही हैं भाई-बहन में, जरा मुझे भी तो बताओ?“</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">”कुछ नहीं माँ, बस ऐसे ही हम दोनों एक साथ बोल पडे़। वास्तव में हम माँ को कुछ भी बताना नहीं चाहतें थे।</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">”अरे इतनी देरी से मेरी बुराईयाँ कर रहे हो और कह रहे हो कुछ भी नहीं।“ माँ ने जोर से हॅंसते हुये कहा।</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">माँ अब ठीक हो गयी थी इसलिये माँ ने बातों में रस लेना शुरू कर दिया था। उन्होंने आगे कहा-” आओं तुम दोनों । मैं तुम को पसीजने वाली रोटियों के बारे में बताउंगी।“</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">अब कोई चारा न देख कर हम दोनों माँ के पास पहुँच गये। माँ ने आगे जो बताया वह सचमुच अदभुत था। अब क्यों कि मैं खाना देरी से खाता था अतः माँ रोज मिश्ररानी का बनाया खाना मुझसे पहले दोपहर में खा लेतीं थीं। क्यों कि खाना खाते समय माँ रोज सबसे नीचे की दो रोटियाँ और ऊपर की एक रोटी खा लेती थी अतः इसी वजह से कैसरौल में न तो नीचे की रोटी गीली रहती थी और न ऊपर की। इसीलिये मुझे को मिश्ररानी की रोटियाँ ज्यादा अच्छी दिखने लगी। सोचो तो मेरी बात बिलकुल सही थी पर सच यह था कि माँ की ममता के कारण मुझे कभी भी खराब रोटियाँ नहीं मिली थीं।</span></h4>
<h4>
<span style="font-weight: normal;">मैं बहुत देर तक अपनी माँ को देखता रह गया जो मेरा इतना ख्याल रखती है ”ओह माँ तुम कितनी अच्छी हो।“ कह कर मैं माँ से लिपट गया और मैंने चुपके से आंखों के गीले किनारों को पोंछ डाला।</span></h4>
<h4>
</h4>
<h4>
</h4>
</span></span><span style="font-family: arial; font-size: x-small;"><br /></span><br />
<br />
कैंचियों से मत डराओ तुम हमें
हम परों से नहीं होसलों से उड़ा करते हैं
PURCHASE MY BOOK:
कितना सच? कितना झूठ?? at:
http://pothi.com/pothi/node/79</div>
<!-- Blogger automated replacement: "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9bvPdW8Bz8N5XMw1qT_2oqudnqRh4dtqZ2lfnchyiuOdrIQoqIN9sPHWnH3tpV0v_jKOYA-uf8nXSHhruznzG3rtbrgYbUFhDgdwf_wF0fQeFA7LhAUbZLRjz2Zes4kgImmRhffhtGJTv/s320/Eja+001.jpg" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9bvPdW8Bz8N5XMw1qT_2oqudnqRh4dtqZ2lfnchyiuOdrIQoqIN9sPHWnH3tpV0v_jKOYA-uf8nXSHhruznzG3rtbrgYbUFhDgdwf_wF0fQeFA7LhAUbZLRjz2Zes4kgImmRhffhtGJTv/s320/Eja+001.jpg" --><!-- Blogger automated replacement: "https://images-blogger-opensocial.googleusercontent.com/gadgets/proxy?url=http%3A%2F%2F3.bp.blogspot.com%2F-m9hMBhMJ4NU%2FUTSw32DMqgI%2FAAAAAAAABlQ%2F9_C-EmZYifw%2Fs320%2FEja%2B001.jpg&container=blogger&gadget=a&rewriteMime=image%2F*" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9bvPdW8Bz8N5XMw1qT_2oqudnqRh4dtqZ2lfnchyiuOdrIQoqIN9sPHWnH3tpV0v_jKOYA-uf8nXSHhruznzG3rtbrgYbUFhDgdwf_wF0fQeFA7LhAUbZLRjz2Zes4kgImmRhffhtGJTv/s320/Eja+001.jpg" -->Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-70025854700587848412013-02-01T19:47:00.000+05:302015-03-24T22:43:36.853+05:30 अन्धे हो क्या<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<h2 style="text-align: center;">
<span style="color: magenta; font-size: x-large;">अन्धेहो क्या?</span></h2>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><b><span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहानी</span>
</b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><b><span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हेम</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चन्द्र</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जोशी</span></b></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgDc4y-Vu77LvJQ_U_NhlL9RDOCEPv8G3Edfoi4kJasuBkscawYHK6m7kkeNf5s9JefG5HfBHBW0KgFu5ShSCiGwQrpL1Y0y3MrtSvUFq7VjxykEK1qVG5_kLy07pOFfZOLmYfAL7H9juSE/s1600/102_3587.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgDc4y-Vu77LvJQ_U_NhlL9RDOCEPv8G3Edfoi4kJasuBkscawYHK6m7kkeNf5s9JefG5HfBHBW0KgFu5ShSCiGwQrpL1Y0y3MrtSvUFq7VjxykEK1qVG5_kLy07pOFfZOLmYfAL7H9juSE/s400/102_3587.JPG" height="265" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b> <span style="color: magenta;"> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कम्प्यूटर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">विडियो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गेम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खेलते</span>-<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खेलते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंखे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कमजोर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चला।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अक्सर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दर्द</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खास</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">किताबें</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पढ़ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कक्षा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ब्लैक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बोर्ड</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिखा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धुधंला</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिखायी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बात</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पापा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पापा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आँखों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">डाक्टर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पास</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">डाक्टर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंखे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">टैस्ट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बताया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंखे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कमजोर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हैं।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इसके</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उन्होंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आँखों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कसरतें</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बतायी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगाने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आज</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पीछा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">छोड़ा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घटना</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगभग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पांच</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बीत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हैं।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यहाँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हाईस्कूल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँचते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँचते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथियों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मुद्दीन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चिढ़ाना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">छोड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कक्षा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जैसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वाले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कई</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे।</span></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बच्चे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मानते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हाईस्कूल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कक्षा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">विशेष</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जाती</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हमको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बोर्ड</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">परीक्षा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होती</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">समझने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हैं।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फैशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हिस्सा</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टाईलिस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खरीद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रखा</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नजर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धूप</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">काम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आखिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धूप</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रंग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हल्का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गाढ़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वाले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फोटोक्रोमेटिक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लैन्सों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कक्षा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रौब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अलग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फैशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंधी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उद्दंड</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चला</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">किसी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बात</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सीधा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उत्तर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भाता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्लास</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यदा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कदा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मौका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">शरारतें</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जाता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मोहल्ले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साईकिल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गाँव</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वाला</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घूम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तलाश</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसको</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मिल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रोक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाबू</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आप</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देंगे।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बहुत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ढूंढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हूँ।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हिन्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिखा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ओर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बढ़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span> </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऊपर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नीचे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दरअसल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाबू</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अच्छा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आखिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जैसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपटूडेट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लड़के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साहब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">या</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पुकारना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चाहिये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तिरछी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">निगाहों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">परचे</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पढ़ा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मालूम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मालूम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ठीक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इससे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रौब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जायेगा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अतः</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ठीक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रौब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>-” <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भय्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर्चा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हिन्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिखा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यदि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अंग्रेजी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिखवा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लाओ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">शायद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सकूँ।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गाँव</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वाला</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आवाक्</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देख</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आगे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कोई</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बात</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">समझ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चूर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आगे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बहुत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बेहतरीन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उत्तर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऐसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऊट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पटांग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बातों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खुश</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जाता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऐसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इधर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उधर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चक्कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मार</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मोड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लाठी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वाले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एकाएक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सामने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एकाएक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जोर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ब्रेक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगाना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आश्चर्य</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जिस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बचाने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जमीन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उस</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पास</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इतना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">शिष्टाचार</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">न</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सहारा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दे।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्रोध</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गुस्से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चिल्लाकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सड़क</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देख</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सकते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कपड़ो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मिट्रटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">झाड़ता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ।</span> </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाबू</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हूँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लाठी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सहारे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चलता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हूँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लाठी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठाकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दीजिये।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दीनता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आग्रह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">किया।</span> </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिखता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करूँ</span> ? <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सड़क</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चलते</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span>? <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बेकार</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चोट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगवा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के।</span> “ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ली</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">डण्डा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठाकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आपा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गुस्से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">विवेक</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इतना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">समझ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सकता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अंधा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">डण्डे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कैसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ढूंढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठायेगा।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दो</span>-<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चार</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आदमी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वहां</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उन्होंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">डण्डा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठाकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धन्यवाद</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आगे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड</span>‐<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़ाता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आखिरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लोग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सड़क</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घूमते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हैं।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इनकी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वजह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फोकट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चोट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इनको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बन्द</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करके</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रखना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चाहिये।</span></b></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_qlRChGAHJgP3Vbo26irFhsErue4ivCqlYMfsUjdBT8c0dNqcop3snI3HXb_VY9D3xt1YAvxhX0wRyQtELz7Kdk8JWcFSrUkeDiUGsPh74r60zrJ7UaXcE1p9NTR2Wd4svtrVWeCUwVTV/s1600/102_3604.JPG" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_qlRChGAHJgP3Vbo26irFhsErue4ivCqlYMfsUjdBT8c0dNqcop3snI3HXb_VY9D3xt1YAvxhX0wRyQtELz7Kdk8JWcFSrUkeDiUGsPh74r60zrJ7UaXcE1p9NTR2Wd4svtrVWeCUwVTV/s320/102_3604.JPG" height="213" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b><span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;"><br /></span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">शाम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रेलवे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जाना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यात्रा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाहर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मौका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अच्छा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पाकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आपको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">छोड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आऊँगा।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दरअसल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चलाना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चाहता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हामि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">शाम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बात</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इन्तजार</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रात</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नौ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बजे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गाड़ी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लेकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टेशन</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँच</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">असली</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चलाने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बहुत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थोड़ी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँचना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चाहते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उनका</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आरक्षण</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कन्फर्म</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्टेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँच</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">परिचित</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">किसी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">व्यक्ति</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ढूंढ़ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चले</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उन्होंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जाओ</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रिजर्वेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चार्ट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखकर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आओ।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वेटिंग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिस्ट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नाम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो।</span>“</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रिजर्वेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बोर्ड</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ढूंढ़ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आगे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">निकल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जगह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लोगों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भीड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लोग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नाम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देखने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कोशिश</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भीड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">घुस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आरक्षण</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चार्ट</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पास</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पहुँचने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पाया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हूँ।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दरअसल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कारण</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लाना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भूल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बहुत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कोशिश</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पर</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कुछ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पाया।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पीछे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लोग</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जोर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लगा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">को</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ट्रेन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जल्दी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बैठें।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़ी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुश्किल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बिना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पढ़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लिखा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अनपढ़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">महसूस</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंखे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कमजोर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इतना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">परेशानी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कितना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़ा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">श्राप</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">इन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुश्किल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्षणों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बगल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खडे़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हमउम्र</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लड़के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फरियाद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भाई</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एल</span>0 <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एम</span>0 <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">त्रिपाठी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">का</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रिजर्वेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देख</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दीजिये।</span>“ </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">झिड़कते</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span>- ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span>
? <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खुद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्यों</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">नहीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">देख</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">लेते।</span>” <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">फिर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">वह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बड़बड़ाता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हुआ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भीड़</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बाहर</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चला</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया।</span>“ </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चश्मा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">न</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कारण</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कितनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बेइज्जती</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">झेल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सोचा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">यदि</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अंधा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होता</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">तो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">क्या</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">होता।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सुबह</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">स्कूटी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">टकराये</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अन्धे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">याद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गयी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उसको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कितना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भला</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बुरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ईश्वर</span> , <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझको</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">माफ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करना।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बहुत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खराब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आदमी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हूँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">कभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऐसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">काम</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">न</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करूँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैंने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">प्रार्थना</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मुझे</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अपनी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">सभी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">बद्तमीजियाँ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">एक</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करके</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">याद</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रही</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थीं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">और</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पछतावा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">था।</span> </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आओ</span>, <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरा</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रिजर्वेशन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">हो</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">गया</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">है।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पीछे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">से</span>
<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ने</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आवाज</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दी।</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पछतावे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">साथ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मैं</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धीरे</span>-<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">धीरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ताऊ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">जी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">के</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">पीछे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">चल</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">दिया।</span> </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: magenta;"><b> ”<span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भगवान</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">किसी</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">की</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">आंखे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">खराब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मत</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">करना।</span>“ <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">ऐसे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">भाव</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">अब</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मेरे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">मन</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">में</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">उठ</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">रहे</span> <span style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: Mangal;">थे।</span></b></span></div>
<br /></div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-30137064015377772212013-01-01T21:29:00.001+05:302015-03-14T00:18:01.899+05:30पार्वती बाई Hindi story by Hem Chandra Joshi<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue; font-size: x-large;">पार्वती बाई</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: x-large;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="background-color: white;"><span style="color: blue;">कहानीः हेम चन्द्र <span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">जोशी</span></span><span style="font-family: arial; font-size: xx-small; text-align: -webkit-auto;"><span style="color: blue;"> </span> </span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjGmW6ipo-j6qeJJuDYBOKuCnaYzTkcmbp-B5767VCIGglW4tj2volWSrc4GieVqs6qeHiKwZ92NDYLStlJ-4CY_BcJdc1bB2SR1blYDk2WEfD97O90bXIvScT_1hNKdW29ObuXKQ257az/s1600/IMG-20121123-00438.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjGmW6ipo-j6qeJJuDYBOKuCnaYzTkcmbp-B5767VCIGglW4tj2volWSrc4GieVqs6qeHiKwZ92NDYLStlJ-4CY_BcJdc1bB2SR1blYDk2WEfD97O90bXIvScT_1hNKdW29ObuXKQ257az/s320/IMG-20121123-00438.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: arial; font-size: xx-small; text-align: -webkit-auto;"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue; font-family: arial; text-align: -webkit-auto;"><u><b><br /></b></u></span></div>
<b><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="text-decoration: underline; white-space: pre;"> </span><span style="background-color: white;">आजकल पता नहीं मुझे क्या हो गया है । जाने अनजाने मेरी घर में किसी न किसी बात पर बहस हो ही जा रही थी। ऐसा हो क्यों रहा हैं? मुझे स्वयं भी समझ में नहीं आ रहा था। परन्तु एक बात मैं भली
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">भांति</span> जानता था कि मेरा पक्ष सदैव ही सही होता था। पर घर के लोग मेरी बातें अनसुनी कर दे रहे थे। तो क्या छोटों की सही बातें भी
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">बड़ो</span> ने नहीं सुननी चाहिये ? ऐसा अक्सर मेरे मन में विचार आता रहता था और मैं मन ही मन शायद खीझ सा जाता था।</span></span></b><br />
<b><span style="color: blue;"><span style="background-color: white;"><br /></span></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>एक दिन मैंने मम्मी को पापा से बातें करते हुये सुना । मम्मी कह रही थीं- ‘‘अतुल आजकल बड़ा हो रहा है। उस पर ध्यान देने की
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">आवश्कता</span> है। आप कुछ समय अतुल को भी दिया करें।“</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>पापा ने धीरे से हामी भरी और बोले- ”क्या करूँ। चाहते हुये भी बच्चों के साथ समय नहीं बिता पाता हूँ।
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">कोशिश</span> करूँगा।“</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><br /></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>फिर बात आयी-गयी हो गयी क्यों कि पापा के पास तो आफिस के कामों से ही फुर्सत नहीं थी। अक्सर उनको टूर में जाना पड़ता था। फिर वे आफिस से आते भी काफी देरी से थे। ऐसे में पापा से बहुत ज्यादा बातचीत करना संभव ही न था। पर एक दिन पापा ने मुझको बुलाया और पूछा- ”अतुल आजकल तुम्हारी
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">पढाई</span> कैसी चल रही है? घर में तो तुम ज्यादा पढ़ाई करते दिखते नहीं हो।“</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”ठीक चल रही है पापा । आप तो टीचर-पेरेन्टस मीटिंग में कालेज आते नहीं । नहीं तो आप मेरी टैस्ट की कापियाँ खुद देख लेते। “ -मैंने कहा।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”यह बात तो सही है।“- पापा ने हामी भरते हुये पूछा-”फिर भी कैसे हुये तुम्हारे टैस्ट । तुमने तो कुछ बताया ही नहीं।“</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”बहुत अच्छे हुये पापा। टीचर कर रही थी कि यह लड़का इस बार कक्षा मे प्रथम आ सकता है। सभी बच्चों ने ऐसा ही काम करना चाहिये।“- मैंने उत्तर दिया।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”गुड, वेरी गुड।“ - पापा ने मुस्कराते हुये कहा और पूछा-”दोस्तों के साथ कैसा चल रहा है?“</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”बढि़या चल रहा है। अनुज आजकल खेलने नहीं आ रहा है। उसके दादाजी बीमार हैं। ज्यादातर बच्चे आने वाली परीक्षाओं को देखते हुये खेलने कम ही आ रहें हैं।“- मैंने उत्तर दिया।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”भाई तुम भी खेलना कम करों और दूसरों की तरह पढ़ाई में ज्यादा ध्यान दो।“-पापा ने कहा।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><br /></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”पापा ये सभी लोग अपना काम समय पर नहीं किया करते हैं इसलिये अब आखिरी समय पर उछल-कूद मचा रहे हैं। मैं तो अपने कार्य नियमित रूप से करता हूँ । इसी लिये मेरे ऊपर परीक्षाओं का कोई दबाव नहीं है।“- मैंने कहा।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>पापा ने मुझे बडे़ गौर से देखा और मेरे
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">आत्मविश्वाश</span> को देखते हुये उनके चेहरे पर एक चमक सी आ गयी । वे प्रसन्न थे।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"> मैंने मौका ठीक जान कर मन ही मन सोचा कि क्यों न अपने मन की बात पापा से कह
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">दूँ</span> । अतः मैंने कहा- ”पापा एक बात पूछूँ?“</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”हाँ हाँ क्यों नहीं“-पापा ने कहा।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”क्या छोटों की बात को बड़ों ने ध्यान नहीं देना चाहियें ?“- मैंने कहा।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">क्यों </span> क्या बात हुयी ?“- पापा ने
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">चौंक</span> कर पूछा।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”पापा मैंनें जाने कितने समय से घर
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">में</span> सब से कह रहा हूँ कि यह हमारी काम वाली बर्तन ठीक से साफ नहीं कर रही है पर कोई ध्यान ही नहीं देता । मुझे रोज कुछ न कुछ गन्दा मिलता है। कभी गिलास, कभी चम्मच तो कभी थाली। पर कोई पार्वती बाई से कोई कुछ कहता ही नहीं है और पार्वती बाई मेरे कहे पर सिर्फ हँस देतीं
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">है</span> । मेरी बात पर कोई ध्यान देती ही नहीं है।“- मैं एक साँस में पूरी की पूरी बात कह बैठा।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>पापा कुछ नहीं बोले। तब मैंने फिर कहा- ”पापा आप काम वाली को बदल क्यों नहीं देते?“</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”बेटे, पार्वती हमारे वहाँ तुम्हारे पैदा होने से पहले से काम कर रही है। उसको एकाएक तो हम ऐसे निकाल नहीं सकते। फिर भी मैं उससे बात करूँगा।“- पापा ने कहा।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”पापा आप उसको डाटियेगा जरूर।“-मैंने खुश होकर कहा।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”ठीक है।“ -कह कर पापा अन्दर चले गये।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><br /></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>दो चार दिन बीत गये। मुझे लगा कि पापा भूल गये होंगे। इसलिये मैंने
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">मौंका</span> देखकर पार्वती बाई के साफ किये वे बर्तन दिखाये जिन पर किसी पर साबुन लगा रह गया था या जो ठीक से साफ नहीं हुये थे। पापा ने मेरी बात को ध्यान से सुना और फिर रविवार के दिन पार्वती बाई को समझाते हुये कहा-”पार्वती, आजकल बर्तन ठीक से साफ नहीं हो रहे हैं। कभी-कभी तो इनमें साबुन लगा रह जा रहा है। आप थोड़ी ध्यान से सफाई किया करो।“</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><br /></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”जी साहब।“- पार्वती ने कहा और बोली- ”साहब छोटे भय्या भी शिकायत कर रहे थे। क्या
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">करूँ</span> साहब यह बुढ़ापे की वजह से सब गड़बड़ हो जाती है। मैं छोटे भय्या की शिकायत के बाद से ही काफी ध्यान दे रही हूँ।“</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><br /></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>बात आयी और गयी । पार्वती बाई के बर्तनों में अब पहले से कम शिकायत थी। फिर भी यदा-कदा गड़बड़ हो ही जाती थी। जो मुझको परेशान करती थी। मुझे ऐसा लगने लगा कि घर वाले और पार्वती बाई भी मेरी बातों में कोई विशेष महत्व नहीं दे रहे हैं।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><br /></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>फिर छुटिटयों में मेरे बड़े भय्या आ गये। मैंने फिर अपना दुखड़ा उनके सामने रोया तो उन्होने मुझसे कहा-”अतुल, पार्वती बाई हमारे घर
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">में</span> सालों से काम कर रही है। इस बुढ़ापे में उनको काम से निकालना उचित नहीं है। मैं फिर भी कुछ न कुछ करता हूँ।“</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"> फिर मैंने एक दिन देखा कि भय्या और पार्वती बाई बहुत देर तक आपस में बातें करते रहे और फिर बाई ने सहमति से दो तीन बार सिर हिला कर हाँ कहा। फिर अगले दिन शाम को जब मैं खेलकर लौटा तो मैंने पाया कि पार्वती बाई भाई साहब के स्कूटर से नीचे उतर रही थी।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><br /></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>तीन चार दिन बाद भाई साहब वापस लौट गये पर एक बात बड़ी विचित्र हुयी । भाई साहब के जाने के बाद से पार्वती बाई के बर्तनों में अब कोई कमी मैं नहीं
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">पकड़</span> सका। बर्तन अब चकाचक साफ मिलते थे। मैं अब बाई के काम से प्रसन्न था। पर यह चमत्कार कैसे हो गया मैं समझ नहीं पाया।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>एक सप्ताह बीता और फिर धीरे धीरे पन्द्रह दिन भी बीत गये पर अब पार्वती बाई के काम में कोई कमी नहीं थी। तब मेरे से रहा नहीं गया। मैंने बाई से कहा -” बाई मैंने कहा, पिताजी ने कहा, मम्मी ने कहा पर आपने बिलकुल ध्यान नहीं दिया। पर अब भय्या ने तुमसे ऐसा क्या कह दिया कि तुम ठीक से बर्तन साफ करने लगी हो।“<span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span></span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"><br /></span></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>पार्वती बाई खिलखिला के हँस दी और काफी देर तक हँसती रहीं । मुझे समझ में नहीं आया कि इसमें हँसने की क्या बात थी। उनको इतनी हँसी आयी कि नाक से उनका चश्मा नीचे निकल सा पड़ा। जब पार्वती बाई ने चश्मा ऊपर को किया तो एकाएक मुझे याद आया कि पार्वती बाई तो चश्मा पहनती ही नहीं है। आज यह चश्मा एकाएक उनकी नाक में कहाँ से आ गया?</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><br /></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>”बाई आप ने यह चश्मा लगाना कब से शुरू कर दिया?“- मैंने एकाएक पूछा।</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><br /></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>“यह ही तो तुम्हारे भय्या का कमाल है।”- पार्वती बाई बोली-“भय्या, मुझे आंखो के डाक्टर के पास ले गये और मुझे यह चश्मा बनवा कर दे दिया। बस हो गया तुम्हारी समस्या का समाधान । मैं अब अच्छी तरह देख सकी हूँ अतः बर्तन गन्दे छूटने का तो अब कोई सवाल ही नहीं है।”</span></b><br />
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><br /></span></b>
<b style="background-color: white;"><span style="color: blue;"><span class="Apple-tab-span" style="white-space: pre;"> </span>मैं ठगा सा रह गया। मैं जान गया कि भय्या कितने होशियार हैं कि
<span style="font-family: arial; text-align: -webkit-auto;">उन्होंने</span> एक ही क्षण में हम सब की समस्या का समाधान कर दिया। पर मैं अब भी फुर्सत के क्षणों में सोचता हूँ कि इस बात की अक्ल मुझे क्यों नहीं आयी?</span></b><br />
<div>
<br /></div>
<br />
<br />
<a href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=7307378432869637042#editor/target=post;postID=3013706401537777221;onPublishedMenu=posts;onClosedMenu=posts;postNum=3;src=link" target="_blank">हिंदी कहानी पार्वती बाई </a></div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-58597647825640183332011-10-03T22:10:00.000+05:302015-03-14T00:23:53.047+05:30अनुभूति Hindi story by Hem Chandra Joshi<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<h2 style="text-align: left;">
<span style="color: red; font-family: Mangal; font-weight: normal; text-align: center;"><span style="font-size: x-large;">अनुभूति</span></span></h2>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMtYuTVHu6YIpmtfap1wpkauhi7jdJGr_I5C5p_HTdlTbb9KXOskFlP0UzNjhmsZVrcPi_xKUHgG1lIJ9qluqFbKqA2DX3fyknXDUGuXHdumMXQu5CzKgHDA6Voe3UW3KzAHrtZBsA0M6m/s320/Image0114.jpg" height="320" width="240" /> </div>
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b> <span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;">मैं कक्षा चार में पढ़ती थी और मेरे छोटे भाई ने अभी स्कूल जाना भी शुरू नहीं किया था। पता नहीं मां को क्या हो गया था। वह अक्सर बीमार हो जाती थीं। हमारे घर अक्सर डाक्टर अंकल आते थे। तीन चार दिन दवा खाने के बाद मां कुछ ठीक हो जाती थीं और वे एक बार फिर रोजाना के कामों में व्यस्त हो जाती थीं। बागवानी से मां का विशेष शौक था। तरह-तरह के फूल</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">फल व सब्जियों को उगाना उनके जीवन का एक हिस्सा था। पिताजी उनको काम करता देखकर अक्सर नाराज होते थे। पर मैं या तो उनको चारपाई पर बीमार देखती थी या फिर कड़ी मेहनत करते हुये। पिताजी को अक्सर आफिस के काम से बाहर ही रहना पड़ता था।</span></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b> <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">एक दिन पिताजी ने मां से बातचीत की। उनका मानना था कि मेरी देखभाल घर में ठीक-ठाक नहीं हो पा रही है क्योंकि मां का स्वास्थ ठीक नही रहता था। वह भी बच्चों को घर में ज्यादा समय नहीं दे पा रहे हैं क्योंकि उनको अक्सर आफिस के काम से बाहर रहना पड़ता है। इस कारण से मां के ऊपर बच्चों का बोझ पड़ जाता है। यही उनका मानना था। इसलिए उन्होंने हम दोनों को नैनीताल के बोर्डिंग स्कूल में भेजने का फैसला कर लिया था ताकि मां के ऊपर कुछ बोझ हल्का हो सके। किन्तु मां इसके लिये तैयार नहीं थी। उनका कहना था कि बच्चों को अभी मां-बाप की बहुत जरूरत है। फिर बिटटू तो अभी बहुत छोटा है। बहुत देर तक दोनों आपस में बातें करते रहे और अन्ततः केवल मुझे नैनीताल भेजने का निर्णय ले लिया गया। मां की इच्छा न होते हुये भी पिताजी एक सुबह मुझे लेकर चल दिये। मां उस दिन भी बीमार थी। मेरे विछोह ने मां का चेहरा और भी क्लान्त कर दिया। मैं बहुत रोई। मुझे घर छोड़ने की तनिक भी इच्छा न थी । मैंने अपनी डबडबायी आंखों से मां के पीले चेहरे को देखा । मां अशक्त थी। पर मां के क्लान्त चेहरे पर आयी वेदना को मैं मन ही मन समझ गयी। मां की आंखे कह रही थी </span>”<span lang="HI" style="font-family: Mangal;">जा बेटी</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">खूब मेहनत करना। मेरे वश में अब कुछ नहीं है। पिताजी शायद तेरे भले के लिए ही यह सब कर रहे हैं।</span>“ <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">मैंने रोते हुये मां से पूछा-</span>”<span lang="HI" style="font-family: Mangal;">मां तुम मुझसे मिलने कब आओगी</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">आओगी न</span>? "<span lang="HI" style="font-family: Mangal;">मां" कुछ नहीं बोली। उसने डबडबायी आंखों से स्वीकृति के साथ सिर हिला दिया। पर उनके मन में स्वयं ही शायद एक प्र</span>’<span lang="HI" style="font-family: Mangal;">न था। क्या ऐसा दिन वास्तव में कभी आयेगा ई</span>’<span lang="HI" style="font-family: Mangal;">वर</span>?</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b> <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">पिताजी मेरा नैनीताल में एडमीशन कर के चले गये। मैं बहुत रोई व गिड़गिड़ा़यी। पर पिताजी का हृदय न पसीजा। पिताजी इतने कठोर हो सकते हैं</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">मैंने कभी सोचा भी न था। मेरे उन उदास दिनों में मेरा साथ दिया उमा दीदी ने। उमा दीदी हास्टल में हमारे कमरों की मानीटर थीं। वे मुझसे पांच-छह वर्ष बड़ी होंगी। मुझे रोता देखकर वे मुझे समझाने मेरे पास आ जाती थीं। एक दिन मेरी मां की बीमारी की बात सुनकर वे दुखी हो गयीं। उन्होंने बताया कि उनकी मां नहीं है। इसलिये पिताजी ने उन्हें हाॅस्टल में भेज दिया है। जब मैं मां के बारे में बात करती तो वे बड़े चाव से सुनती। मुझे लगता था कि जैसे बातें सुनकर उमा दीदी अपनी मां की यादों में खो जाती हैं और कुछ पल वे अपनी मां के सानिध्य में बिताने का आनन्द प्राप्त कर लेती हैं । बस सदैव उनके मुंह से मेरी बातें सुनकर एक ही बोल फूटता था- </span>”<span lang="HI" style="font-family: Mangal;">हां</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">बस ऐसी ही मेरी मां भी थी । </span>” <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">उनकी बातें सुन कर मैं सोचती थी कि क्या सभी मांऐ एक जैसी ही होती हैं</span>? <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">कैसी होंगी उनकी मां </span>? <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">क्या बिल्कुल मेरी मम्मी की तरह</span>?</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b> <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">समय बीतता गया। मैं जाड़ों की लम्बी छुटिटयों में इस आशा से घर आयी कि मां ठीक हो गयीं होगी। अब मुझे वापस हास्टल नहीं जाना पड़ेगा। पर नियति कुछ और ही थी। मुझे सदैव ही मां को छोड़कर वापस नैनीताल जाना पड़ता था। मां मेरे लिये ढेर सारे शकर-पारे</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">लड्डू व मठरियां बना कर भेजती थीं। उमा दीदी और मैं अक्सर साथ-साथ बैठ कर उन्हें खाते और मां की बातों करते थे। तीन-चार वर्ष बीत गये। उमा दीदी ने मुझे पहाड़ी नीबू की फूट चाट बनाना सिखा दिया। मैं अब ढेर सारे पहाड़ी नीबू लेकर छुट्टीयों में घर आती थी । जब मैंने पहली बार पहाड़ी नीबू की चाट बनाते वक्त नीबू में मूली</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">दही</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">नमक</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">चीनी व मसाला सब एक साथ मिलाया तो मेरी मां चैंक पड़ी । उन्होंने कहा कि यह सब मिलकर जो जहर बन जायेगा। पर पहाड़ी नीबू के इस जहर का अपना ही स्वाद था। एक बार जो खा ले वह चटकारे लेते ही रह जाता था। मां समझ गयी कि मुझे यह चाट बहुत पसन्द है । छुटिटया बिता कर मैं फिर वापस चली गयी। मां ने मेरे लाये नीबूओं के बीज क्यारी में बो दिये। जब मैं दोबारा छुटिटयों में घर आयी तो ये बीज छोटे-छोटे पौधों की शक्ल ले चुके थे।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b> <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">मैं जब भी छुटिटयों घर आती तो उमा दीदी एक ही रट लागाती थीं। इस बार तुम जरूर मां को नैनीताल लेकर आना। वे एक दो दिन यहां रूक कर अंकल के साथ वापस चली जायेंगी। मेरी बहुत इच्छा है कि मैं उनके दर्शन करूं। मैं सदा हामी भर देती थी। मुझे सदैव यही आशा रहती थी कि मां इस बार ठीक हो गयी होंगी। जब मैं वापस लौटती तो मैं उमा दीदी से यही कहती थी कि मां अभी ठीक नहीं है। अब वे अगली बार आयेंगी। तब उमा दीदी मां के दर्शन के लिये अगली बार की प्रतीक्षा में लग जातीं।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b> <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">पर यह अगली बार कभी नहीं आया। फिर एक बार घर से एकाएक मेरे चाचा जी नैनीताल पहुंचे। कभी भी छुटटी न देने वाली सिस्टर ने मुझे छुटटी दे दी। मैं मां से मिलने के लिये खुशी खुशी चाचा जी के साथ चल दी। चाचा जी ने रास्ते मे बताया कि मां की तबीयत ठीक नहीं है। इसीलिये पापा ने मुझे बुलवाया है। मैं घर पहुंची तो मुझे कुछ समझ नहीं आया। घर मे ढेर सारे रिश्तेदार थे। ड्राईगरूम में मां की एक बडी सी तस्वीर लगी हुयी थी। ऐसा लगता था कि मां मेरे स्वागत के लिये खड़ी है और अपना स्नेह भरा हाथ मेरे सिर में रखने ही वाली हैं। थोड़ी ही देर में मुझे पता लग गया। मां अब नहीं थी। मात्र उनकी फोटो रह गयी थी और कुछ यादें । मैं उदास हो गयी। चैथे दिन नैनीताल से मुझे उमा दीदी का पत्र मिला । मेरी छुटटी के प्रार्थना पत्र में मेरी मां देहावसान की सूचना दी गयी थी। सारे स्कूल को मेरी मां की मृत्यु की सूचना मिल गयी थी । एक मैं ही थी जिसे इस बात की जानकारी घर पहुंच कर हुयी । उमा दीदी ने लिखा थाः- </span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b>”<span lang="HI" style="font-family: Mangal;">प्यारी सुरूचि</span>,</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b> <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">तुम्हारी मां की मृत्यु का समाचार सुनकर हम सभी दोस्त व्यथित हैं। किसी भी स्नेही का विछोह हमारे लिये दुखदायी होता है। किन्तु माता के विछोह का दुख तो अकल्पनीय है। मैं इसको भली भांति समझ सकती हूं। किन्तु क्रूर समय की यह नजाकत है कि वह किसी को भी नहीं छोड़ती है। हम सभी नश्वर हैं। ऐसे मौकों एक ही बात रह जाती हैं कि हम अपनी सहनशक्ति को और गहरायी तक खोजें तथा भगवान की इच्छा के सामने नत-मस्तक हो जायें। सचमुच</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">इस दुनिया में मां का कोई पर्याय नहीं है। मुझे सदैव इस बात का अफसोस रहेगा कि कि मैं उनके दर्शन न कर सकी। तू यह मत समझना कि मां तुम्हारे साथ नहीं हैं । वे आज भी किसी न किसी रूप में हमारे साथ जीवित हैं। उनकी बातों को याद रखना। तुम पाओगी कि हर जरूरत के मौके पर वे सदैव तुम्हारे आस पास ही होंगी। सच</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">वे आज भी हमारे साथ हैं </span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b>तुम्हारी दीदी</b></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b><span lang="HI" style="font-family: Mangal;">उमा</span>“</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b> <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">सच</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">उमा दीदी का पत्र पढ़कर दुख की उस बेला में मुझे असीम शक्ति व शान्ति प्राप्ति हुयी। मैं ने शाम तक उस पत्र को कई बार पढ़ा।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b> <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">दिन बीतने लगे। जीवन की दिनचर्या फिर वापस चलने लगी। धीरे-धीरे सभी रिश्तेदार भी चले गये। दुख कुछ कम हो गया और यादें रह गयीं । सच</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">समय जिसने इतना क्रूर आघात किया था अब वह मलहम बनकर मेरे साथ था। जीवन की यह कैसी विडम्बना थी</span>? <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">मैं कभी समझ नहीं पायी।</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><b> <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">फिर आगे का समय कुछ ऐसा कटा कि मैं छुटिटयों में घर वापस ही न आ पायी। मां के जाने के बाद घर घर नहीं रह गया था । बिट्टू भी मेरे साथ हास्टल आ गया था। घर आने को कोई कारण भी न था। हम दोनों को सदैव मां की याद आती थी। फिर एक जाड़ो की छुट्टियों में मैं और बिट्टू घर वापस आये। रात भर मुझे मां की याद आयी। सुबह जब मैं आंगन में टहलने को आयी तो मैंने देखा कि अमरूद के पेड़ से ढेर सारे तोते मेरी आहट सुनकर फुर्र से आकाश में उड़ चले थे। तोतों के खाये ढेर सारे अमरूद नीचे बिखरे पड़े थे। मुझे एकाएक मां की याद आ गयी । तेज बरसात के बीच मां ने यह अमरूद का पेड़ रोपा था। पिताजी मां पर बहुत नाराज हुये थे क्योंकि मां भीग गयी थीं। उन्होंने कहा था कि वह क्यों नाहक यह पेड़ लगा रहीं हैं। दीवार के किनारे का यह पेड़ जब बड़ा हो जायेगा तो आसपास के बच्चे अमरूद तोड़ ले जायेंगे। हम लोगों को एक भी अमरूद प्राप्त नहीं होगा। मां कुछ नहीं बोली । फिर उन्होंने कहा-</span>”<span lang="HI" style="font-family: Mangal;">ठीक है</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">कुछ फल आसपास के बच्चे खायेंगे और कुछ तोते । एक आध फल तो हमको भी जरूर मिल जाया करेगा। फिर ढेर सारी छाया तो यह पेड़ जरूर हम ही को देगा। मैं तो बच्चों की किलकारियों और तोतों की आवाज से ही अपना पेट भर लूंगी। आखिर हमारे आंगन में सदा जीवन तो रहेगा।</span>“ <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">तब पिताजी ने नाराज होकर कोई उत्तर न दिया था। तभी हवा के झोंको ने मां के लगाये नीबू के पेड़ कों हिला दिया। उसकी एक डाल ने हौले से मेरे माथे को सहला सा दिया । मैंने ऊपर की ओर देख। पहाड़ी नीबू के छोटे-छोटे दाने नीबू के पेड़ पर हिल रहे थे। डाल का स्पर्श मां के ममतामयी स्पर्श के भांति ही था। मुझे लगा कि मां की ममता आज भी मेरे साथ है। मां आंगन में लगे अमरूद</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">नीबू</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">अनार व आढू आदि के पेड़ों के रूप में आज भी हमारे साथ जीवित हैं। मुझे एक बार फिर उमा दीदी की याद आ गयी। उन्होंने अपने पत्र में लिखा था कि मां सदैव हमारे साथ ही रहेंगी। सच</span>, <span lang="HI" style="font-family: Mangal;">उन्होंने सच ही लिखा था। आज मां मेरे पास नहीं हैं पर उसकी भावनाओं को मैं इन पेड़ो के रूप में स्पष्ट रूप से देख रही हूं। आज भी मुझे अपने पास मां की अनुभूति हो रही है। ऐसा लग रहा है जैसे वह अद्र्श्य रूप से मेरे आस पास ही है।</span></b></span></div>
<a href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=7307378432869637042#editor/target=post;postID=3013706401537777221;onPublishedMenu=posts;onClosedMenu=posts;postNum=3;src=link" target="_blank">हिंदी कहानी अनुभूति </a></div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7307378432869637042.post-5235681631600789722010-08-14T18:38:00.000+05:302015-03-11T23:01:18.253+05:30Hindi Story: एक नम्बर<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="color: blue; font-family: Mangal;"><span style="font-size: 26.6666660308838px;">एक नम्बर </span></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="HI" style="font-family: Mangal; font-size: 16pt;"><span class="Apple-style-span" style="color: red;">कहानी </span></span><span style="font-size: 16pt;"><span class="Apple-style-span" style="color: red;">: </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal; font-size: 16pt;"><span class="Apple-style-span" style="color: red;">अनीता</span></span><span lang="HI" style="font-size: 16pt;"><span class="Apple-style-span" style="color: red;"> </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal; font-size: 16pt;"><span class="Apple-style-span" style="color: red;">जोशी</span></span><span style="font-size: 16pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><br />
</span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7fhUyHx7lPIat9Is9yV2w4sCTpitEcNRXaNAv7A_0GPwKNr57lmyiGuAQRXxfgzGnEKTqgyQ5QnYrGDx_qAYfYe0PMAyG0VAEnQrrIpu48PNKxh2SMLUf3brAvbRHjbweHJ0BpWiAITyl/s320/Image(320).jpg" /> </div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><br />
</span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">हाईस्कूल में जब मैं कालेज में प्रथम आया तो एकाएक मैं सब की नजर मे आ गया। मेरा आत्म विश्वास बढ.ने के साथ एक और चीज में भी बढ़ोत्तरी हो गयी । वह था मेरा घमण्ड। अब मैं अपने को कुछ अलग सा समझने लगा था। यह एकाएक कैसे हो गया मुझे पता ही नहीं हुआ। ग्यारहवीं कक्षा में प</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">हुँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">चने पर सब कुछ बदल सा गया था। कक्षा के बदलने के साथ ही हमारे टीचर भी बदल गये। उन्होंने हमको इससे पहले नहीं पढ़ाया था। किताबें भी काफी मोटी हो गयी थी और वि</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">ष</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">य काफी कठिन।</span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">पहले ही दिन टीचरों ने कक्षा में हम लोगों के नाम पूछने के साथ-साथ हाईस्कूल में प्राप्त अंको के बारे में भी पूछा। मैंने सभी को बड़े ही गर्व से बताया। मेरे हाव भाव पर किसी ने गौर किया कि नहीं</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">, </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मैं जान नहीं पाया। पर अंग्रेजी के टीचर राना सर ने </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">शा</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">यद मेरी अदा को कुछ अन्यथा ही लिया। वह बोल पड़े</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">,- “</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">बेटा बहुत ही खु</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">शी</span></span></span><span lang="HI"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> की बात है कि तुमने कालेज में </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">टौ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">प किया है पर कालेज में हाईस्कूल में बच्चे ही कितने थे </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">? </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मुश्किल</span></span></span><span lang="HI"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">से मात्र दो सौ । अब तुम्हारा मुकाबला उन लाखों बच्चों से होगा जो मेडिकल एवं इन्जीनियरिंग की परीक्षाओं में बैठेगें। तब पता चलेगा कि </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">ऊँट</span></span></span><span lang="HI"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">कितने पानी में है।</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मुझे राना सर की बात कतई पसन्द नहीं आयी। मुझे लगा कि उनको मेरे अंको को देख कर </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">शा</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">यद कुछ जलन सी हो गयी । पर क्यों </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">? </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मैं समझ नहीं पाया । मैने पाया कि उनका व्यवहार अन्य छात्रों के प्रति भी कुछ ऐसा ही था। वे बार बार आगाह कर रहे थे कि हाईस्कूल के अंको पर घमण्ड करने की कोई वजह नहीं है।</span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">धीरे-धीरे ग्यारहवीं कक्षा को भी हम पास करे गये। पर राना सर के व्यवहार में कुछ भी परिवर्तन नहीं हुआ । वे यदा कदा हम लोगों को धमकाते ही रहते थे। हम लोगों की भी अब उनसे </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">डाँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">ट खाने की आदत सी पड़ गयी।</span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">12</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">वीं कक्षा में प</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">हुँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">चते-प</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">हुँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">चते हम लोगों के कुछ पर से निकल आये। हम कुछ उद्दण्ड भी हो चले । कभी-कभी मौका निकाल कर हम स्कूल की दीवार </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">फ़ाँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">द कर स्कूल से भाग भी जाया करते थे।</span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">उस दिन फिजिक्स का प्रैक्टिकल था । मैं घर से पढ़ कर नहीं आया था। इसलिये मेरे लिये प्रैक्टिकल को समझ कर करना संभव नहीं था। अतः मैंने स्कूल से दीवार </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">फ़ाँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">द कर भागने की सोच रखी थी। जैसे ही छठे पीरियड के समाप्त होने की घण्टी बजी</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">, </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मैं चट से दीवार </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">फ़ाँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">द कर बाहर कूदने को दौड़ा। अभी मैं दीवार पर आधा ही चढ़ा था कि किसी ने पीछे से मुझे नीचे खींच लिया । मैं ने मुड़ कर देखा तो पाया कि राना सर खडे़ थे। उन्होंने </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">डाँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">टते हुये मुझसे पूछा </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">बेटा क</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">हाँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> भाग रहे थे</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">? ” </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">। </span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मैं हक्का-बक्का रह गया। मेरे मुॅह से आवाज नहीं निकल रही थी कि क्या उत्तर </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">दूँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">। घबराहट में मैंं बोल पड़ा-</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">” </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">कहीं भी तो नहीं। मैं तो खाली ऐसे ही प्रैक्टिस कर रहा था।</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">” </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">तो फिर यह बस्ता तुम्हारे पीछे क्यों टॅगा है। क्या यह भी प्रैक्टिस कर रहा है तुम्हारे साथ । </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">” -</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">राना सर ने घूर कर पूछा। </span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">अब मैं निरुत्तर था। तब राना सर ने दोबारा पूछा- </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">”</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">किस चीज की क्लास है अब तुम्हारी</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">?“ </span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“ </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">जी</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">, </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">फिजिक्स का प्रैक्टिकल है। </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मैंने सिर झुका कर कहा। </span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">पढ़ के नहीं आये थे प्रैक्टिकल </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">? </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">इसीलिये भाग रहे हो क्या </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">?“ </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">राना सर ने कहा-</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">आ जाओ</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">, </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मेरे साथ चलो आफिस में।</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> मैं समझ गया कि अब मेरी प्रिन्सिपल के सामने पे</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">शी</span></span></span><span lang="HI"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> होने वाली है। मैं सिर झुकाये उनके पीछे चल दिया और मन ही मन सोचने लगा- </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“ </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">इस राना के बच्चे को फिजिक्स की क्या समझ है जो नाहक मेरे पीछे पड़ा है।</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> पर वह मुझे लेकर अपने आफिस प</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">हुँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">च गये और बोले- </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">कौन सा प्रैक्टिकल था तुम्हारा आज</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">? </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मुझे किताब खोल कर दिखाओ ।</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">” </span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">आप को क्या समझ मैं आयेगा प्रैक्टिकल</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">?“ -</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मैंने खीझ कर उनसे कहा।</span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue; font-size: large;">राना सर मुस्करा दिये। मैंने भी बड़ी बेरूखी से किताब खोल कर उनकी ओर बढ़ा दी । </span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">राना सर ने पता नहीं सरसरी निगाह से क्या देखा और फिर उस प्रयोग से संबन्धित चार </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">प्रश्नॊ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> में नि</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">शा</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">न लगा कर मेरी ओर बढ़ाते हुये कहा- </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">अब तुम बैठकर इस पाठ को पढ़ो और नि</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">शा</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">न लगाये चार </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">प्रश्नॊ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> का मुझे उत्तर दो। इसके बाद मैं तुम्हें छोड़ </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">दुँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">गा अन्यथा मैं तुम्हें प्रिन्सिपल के पास ले जा</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">ऊँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">गा। जानते हो यह पाठ बहुत महत्वपूर्ण है।</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> मैंने मन ही मन राना सर को कोसा और सोचा- </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">अंग्रेजी</span></span></span><span lang="HI"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">का टीचर अब हमें फिजिक्स पढ़ायेगा। यही होना तो अब बाकी है।</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“ </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">और फिर मन मसोस कर पाठ को पढ़ने लगा और बहुत देर तक पढ़ता रहा। जब तक सब समझ में नहीं आ गया। पढ़ने के बाद मैंने उनसे </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">प्रश्न</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> सुन लेने के लिये कहा।</span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">तब राना सर ने कहा- </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“ </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">अब समय हो गया है किसी और दिन सु</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">नुँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">गा। पर बताओ तुमको सब याद हो गया कि नहीं </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">?“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">।</span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मैंने सहमति से सिर हिलाया और मन ही मन कहा- </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">बच्चू</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">, </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">तुम क्या समझोगे फिजिक्स के </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">प्रश्न</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">-उत्तर।</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">समय बीतता गया और राना सर यदा-कदा मुझे उस घटना की याद दिलाते हुये कहते रहते थे कि एक दिन वे प्र</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">’</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">न-उत्तर जरूर सुनेंगे। मैं सहमति से </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">हामी</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> भरते हुये मन ही मन कहता- </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“ </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">सर</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">, </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">यह अंग्रेजी का पाठ थोड़ी है जो समझ लेंगे। यह तो फिजिक्स है फिजिक्स।</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">फिर इण्टरमीडियेट बोर्ड की परीक्षायें हुयीं और मैंने पाया कि उसमें तीन नम्बर का सवाल उसी पाठ से आया था जो राना सर ने मुझसे जबरदस्ती पढ.वाया था। इससे ज्यादा </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">आश्च</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">र्य तो मुझे तब हुआ जब मैंने पाया कि प्री</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">-</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">इन्जीनियरिंग की परीक्षा में भी एक छोटा सा सवाल उसी पाठ से आया था जिसे मैं आसानी से कर गया।</span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">इण्टरमीडियेट का रिजल्ट आया और मैं अच्छे नम्बरों से पास हो गया । प्री-इन्जीनियरिंग की परीक्षा में भी मैं पास हो गया। जब मैं एडमि</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">श</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">न हेतु इन्जीनियरिंग की काउन्सिलिंग में गया तो मेरा एडमि</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">श</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">न कम्प्यूटर साइन्स में हो गया और वह भी एक अच्छे कालेज में। काउन्सिलिंग में बैठ एक प्रोफेसर ने मुझसे कहा- </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">बेटे तुम बहुत भाग्य</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">शा</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">ली हो। यदि तुम्हारा एक नम्बर भी फिजिक्स में कम होता तो तुमको यह ब्रान्च नहीं मिलती । यह आखिरी सीट थी।</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">” </span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मैंने उनको धन्यवाद कहा और एकाएक मुझे राना सर की याद आ गयी । काउन्सिलिंग से वापस लौटने के अगले दिन मैं सीधे अपने स्कूल प</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">हुँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">चा और मैंनें राना सर के पैर छूते हुये सारी बातें बताई और कहा- </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">” </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">सर आज मुझे आपके कारण अपनी मन पसन्द ब्रान्च मिल पायी है। पर सर आपको कैसे मालूम चला कि वह पाठ इतना महत्वपूर्ण है</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">?“</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">।</span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;"><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">राना सर जोर से हॅस पडे.। फिर अपनी बचपन की बात को याद करते हुये कुछ रु</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">ऑ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">से हो कर बोले-</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">”</span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">बेटे</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">, </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मैं ने भी इण्टरमीडियेट तक साइन्स पढ़ी है। इन्जीनियरिंग परीक्षा में एक नम्बर कम आने से मेरा एडमि</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">श</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">न नहीं हो पाया और मैं इन्जीनियर नहीं बन सका। जानते हो मेरी परीक्षा में इसी पाठ से </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">पॉच</span></span></span><span lang="HI"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">नम्बर का सवाल आया था पर मैं ठीक से </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">पढा</span></span></span><span lang="HI"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"> </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">न होने के कारण गलती कर गया था।</span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">“ </span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">मैंने देखा कि उनकी </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">आँ</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">खें कुछ नम हो गयी थीं। उन्हें आज भी अपने समय से </span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">पढा</span></span></span><span lang="HI" style="font-family: Mangal;"><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">ई न करने की वजह से हुयी चूक से हुयी अपूर्णीय क्षति के लिये दिल के किसी कौने में गहरी टीस थी।</span></span></span></span><span class="Apple-style-span" style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><span class="Apple-style-span" style="font-size: x-large;"><o:p></o:p></span></span></span></div>
<a href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=7307378432869637042#editor/target=post;postID=523568163160078972;onPublishedMenu=allposts;onClosedMenu=allposts;postNum=5;src=link" target="_blank">Hindi Story : एक नंबर </a><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="background-color: black;"></span></div>
Hem Chandra Joshihttp://www.blogger.com/profile/17971391310992446075noreply@blogger.com0